Dinozaur

Pierwsze znaleziska

Zanim Richard Owen wprowadził termin Dinosauria w 1842 roku, nie istniało pojęcie czegoś choćby zbliżonego do dinozaura. Duże skamieniałe kości były prawdopodobnie obserwowane na długo przed tym czasem, ale nie ma żadnych zapisów – ani istniejących okazów – o takich odkryciach znacznie wcześniej niż w 1818 roku. W każdym razie nie można było oczekiwać, że ludzie zrozumieją, czym są dinozaury, nawet jeśli znajdą ich szczątki. Na przykład niektórzy badacze klasyczni dochodzą obecnie do wniosku, że grecko-rzymskie legendy o gryfach z VII wieku p.n.e. były inspirowane odkryciami protoceratopsa w regionie Ałtaju w Mongolii. W 1676 roku Robert Plot z Uniwersytetu Oksfordzkiego włączył do dzieła o historii naturalnej rysunek czegoś, co najwyraźniej było końcem kolanowym kości udowej dinozaura, który jego zdaniem mógł pochodzić od słonia zabranego do Brytanii w czasach rzymskich. Skamieniałe kości tego, co niewątpliwie było dinozaurami, zostały odkryte w New Jersey pod koniec 1700 roku i prawdopodobnie były omawiane na spotkaniach Amerykańskiego Towarzystwa Filozoficznego w Filadelfii. Wkrótce potem ekspedycja Lewisa i Clarka natrafiła na skamieniałości dinozaurów w zachodniej części Stanów Zjednoczonych.

Najwcześniejszym możliwym do zweryfikowania opublikowanym zapisem szczątków dinozaurów, który nadal istnieje, jest notatka Nathana Smitha w „American Journal of Science and Arts” z 1820 roku. Opisane kości zostały znalezione w 1818 roku przez Solomona Ellswortha, Jr, podczas kopania studni w jego zagrodzie w Windsor w stanie Connecticut. W tamtym czasie uważano, że są to kości człowieka, ale znacznie później zidentyfikowano je jako Anchisaurus. Jeszcze wcześniej (1800 r.) na płytach piaskowca w Massachusetts zauważono duże odciski stóp przypominające ślady ptaków. Pliny Moody, który odkrył te ślady, przypisał je „krukowi Noego”, a Edward Hitchcock z Amherst College, który zaczął je zbierać w 1835 roku, uznał je za ślady jakiegoś olbrzymiego wymarłego ptaka. Obecnie uznaje się, że ślady te zostały wykonane przez kilka różnych rodzajów dinozaurów, a takie ślady są do dziś powszechne w dolinie rzeki Connecticut.

Bardziej znane są znaleziska z południowej Anglii z początku lat 20. XIX wieku dokonane przez Williama Bucklanda (duchownego) i Gideona Mantella (lekarza), którzy opisali odpowiednio Megalosaurus i Iguanodon. W 1824 roku Buckland opublikował opis Megalosaurus, którego skamieniałości składały się głównie z kości dolnej szczęki i kilku zębów. W następnym roku Mantell opublikował „Notice on the Iguanodon, a Newly Discovered Fossil Reptile, from the Sandstone of Tilgate Forest, in Sussex” na podstawie kilku zębów i kilku kości nóg. Obaj mężczyźni z zamiłowania zbierali skamieniałości i przypisuje się im najwcześniejsze opublikowane w Anglii ogłoszenia o tym, co później uznano za dinozaury. W obu przypadkach ich znaleziska były zbyt fragmentaryczne, by można było uzyskać wyraźny obraz któregokolwiek ze zwierząt. W 1834 roku w pobliżu Brighton znaleziono częściowy szkielet, który odpowiadał fragmentom Mantella z Tilgate Forest. Stał się on znany jako Maidstone Iguanodon, od miejscowości, w której go odkryto. Szkielet z Maidstone dostarczył pierwszego spojrzenia na to, jak mogły wyglądać te stworzenia.

Dwa lata przed pojawieniem się Maidstone Iguanodon, w Weald w południowej Anglii znaleziono inny rodzaj szkieletu. Został on opisany i nazwany Hylaeosaurus przez Mantella w 1832 roku i później okazał się być jednym z opancerzonych dinozaurów. Inne skamieniałe kości zaczęły pojawiać się w Europie: fragmenty opisane i nazwane Thecodontosaurus i Palaeosaurus przez dwóch angielskich studentów, Henry’ego Rileya i Samuela Stutchbury’ego, oraz pierwszy z wielu szkieletów nazwany Plateosaurus przez przyrodnika Hermanna von Meyera w 1837 roku. Richard Owen zidentyfikował dwa dodatkowe dinozaury, choć na podstawie fragmentarycznych dowodów: Cladeiodon, którego nazwę oparł na pojedynczym dużym zębie, oraz Cetiosaurus, którego nazwał na podstawie niekompletnego szkieletu złożonego z bardzo dużych kości. Po dokładnym przestudiowaniu większości tych kopalnych okazów Owen uznał, że wszystkie te kości reprezentowały grupę dużych gadów, które nie przypominały żadnych żyjących odmian. W sprawozdaniu dla British Association for the Advancement of Science z 1841 r. opisał te zwierzęta, a słowo Dinosauria zostało po raz pierwszy opublikowane w pracach stowarzyszenia w 1842 r.