Ontstaan van een Guinea-worm uit een voet. Photo credit: E. Wolfe, 2003,The Carter Center.
Symptomen
Mensen met Guinea-wormziekte (GWD) hebben ongeveer een jaar lang geen symptomen. Daarna begint de persoon zich ziek te voelen. De symptomen kunnen onder meer zijn:
- lichte koorts
- jeukende huiduitslag
- misselijkheid
- braken
- diarree
- duizeligheid
Er ontstaat dan een blaar. Deze blaar kan zich overal op de huid vormen. In 80%-90% van de gevallen ontstaat de blaar echter op de lagere lichaamsdelen. Deze blaar wordt in de loop van enkele dagen groter en veroorzaakt een brandende pijn. Uiteindelijk scheurt de blaar, waardoor de worm bloot komt te liggen. De besmette persoon kan het aangetaste lichaamsdeel in koel water leggen om de symptomen te verlichten of kan het water ingaan om dagelijkse taken uit te voeren, zoals het halen van drinkwater. Bij contact met water loost de worm honderdduizenden larven in het water.
Pijnlijke extractie van een Guinea-worm. Credit: The Carter Center/Louise Gubb, 2007
Complicaties
Naast de pijn van de blaar, is ook het verwijderen van de worm erg pijnlijk. Bovendien raakt de wond zonder de juiste verzorging vaak geïnfecteerd door bacteriën. Deze wondinfecties kunnen dan leiden tot een of meer van de volgende complicaties:
- roodheid en zwelling van de huid (cellulitis)
- puisten (abcessen)
- algemene infectie (sepsis)
- gewrichtsontstekingen (septische artritis) die de gewrichten kunnen doen vastlopen en vervormen (contracturen)
- Vaste kaak (tetanus)
Als de worm tijdens het verwijderen breekt, kan dit intense ontstekingen veroorzaken omdat het overgebleven deel van de dode worm in het lichaam begint af te breken. Dit veroorzaakt meer pijn, zwelling en cellulitis.
Invaliditeit
Hoewel het sterftecijfer laag is, is invaliditeit een veelvoorkomend gevolg van GWD. Mensen kunnen zich moeilijk bewegen door de pijn en complicaties veroorzaakt door secundaire bacteriële infecties. De invaliditeit die optreedt tijdens het verwijderen van de worm en het herstel verhindert mensen om op het land te werken, dieren te verzorgen, naar school te gaan en voor hun gezin te zorgen. De invaliditeit duurt gemiddeld 8,5 week, maar kan soms blijvend zijn. Toen GWD vaker voorkwam, veroorzaakten de negatieve gevolgen voor de landbouw en de veeteelt financiële verliezen van miljoenen dollars per jaar. In sommige dorpen waar het infectiepercentage hoog was, miste meer dan 60% van de kinderen school. Sommige kinderen raakten gehandicapt door de infectie. Andere kinderen moesten werken in de plaats van gehandicapte familieleden.
GWD komt alleen voor bij de armste 10% van de wereldbevolking die geen toegang heeft tot veilig drinkwater of gezondheidszorg. Daarom is GWD zowel een ziekte van armoede als een oorzaak van armoede.