Stekelvarkens kunnen onhandige wezens zijn. Omdat ze boomschors eten, is het niet ongewoon dat ze af en toe van hun boombuffet vallen. Wat gebeurt er als stekelvarkens zich prikken? Stekels van stekelvarkens zijn bedekt met antibiotische vetzuren die het genezingsproces versnellen in het geval ze zich prikken. De stekels hebben ook een gespecialiseerd vrijgavemechanisme dat bepaalt wanneer een stekelvarken daadwerkelijk een stekel kan uitwerpen, want in tegenstelling tot een populaire mythe kunnen ze deze weerhaakjes niet zomaar afschieten.
Dit vrijgavemechanisme is gebaseerd op een lus van dik bindweefsel dat het stekelzakje omgeeft en het bindt aan de lederhuid onder het huidoppervlak. Wanneer het stekelvarken ontspannen is, houdt dat weefsel de stekel losjes op zijn plaats, zodat hij niet diep in het vlees blijft steken, mocht het dier erop vallen. Maar wanneer stekelvarkens gespannen zijn (bijvoorbeeld bij het afweren van een roofdier), trekken de spieren rond dat bindweefsel het strak. Als de stekels rechtop staan en er een botsing plaatsvindt, drijft de kracht van dat contact de stekel naar binnen, waardoor het gespannen weefsel wordt doorgesneden en de stekel vrijkomt. Eens de wortel van de stekel los is van de huid van het stekelvarken, kan hij zich vastzetten in de huid van het roofdier. Uit een studie over dit losmaakmechanisme blijkt dat de stekel hierdoor bijna 40 procent makkelijker de huid van het stekelvarken verlaat dan wanneer je hem eruit probeert te trekken zonder enige voorafgaande krachtsinspanning.
Aanbeveling
Zoals gezegd, als je eenmaal met een stekelvarkenstekel vastzit, duwen de weerhaakjes op de punt hem op natuurlijke wijze dieper in je huid. Er is veel kracht voor nodig om dit cadeautje te verwijderen. Als u de ongelukkige ontvanger bent van een stekelvarken in uw arm of been, pak dan een nijptang en bereid u voor op een stevige kneep. De beste manier om stekels van stekelvarkens te verwijderen is ze er gewoon uit te trekken. Vanwege die nare weerhaakjes moet je stevig maar voorzichtig te werk gaan om te voorkomen dat de stekel afbreekt. Mocht dat toch gebeuren (en u wilt liever niet dat een dokter de weerhaak uit uw huid graaft), dan loopt u niet veel gevaar. De stekels bevatten geen gif en het puntje met weerhaakjes zou uiteindelijk uit uw huid moeten komen. De antibiotische coating op de stekels vermindert ook de kans op een primaire infectie. Maar net als bij een grote splinter moet u het gebied ontsmetten en een open wond insmeren met antibiotische zalf om secundaire infecties te voorkomen.
Tenzij u er een gewoonte van maakt om in naaldbossen rond te dolen, loopt uw huisdier meer kans om een klap te krijgen van een stekelvarkenstaart dan u. Vooral nieuwsgierige honden kunnen hun snuit vol stekels krijgen. Als er maar een paar vastzitten in het lichaam van uw huisdier, kunt u ze zelf verwijderen, afhankelijk van het temperament van de hond. Als er stekels in Fido’s mond of keel zitten, is het veiliger om uw dierenarts te bellen.
Ook al verliest een stekelvarken een deel van zijn stekels, hij kan toch weer toeslaan. De stekels groeien na enkele maanden weer aan. Om te voorkomen dat u wordt geprikt, moet u de volgende keer dat u in de buurt van hun leefgebied bent, goed opletten of u hun geratel hoort en uw neus paraat houden voor een verdachte stank.
Gerelateerde HowStuffWorks artikelen
Meer goede links
Bronnen
- Feldhamer, George A.; Thompson, Bruce Carlyle; en Chapman, Joseph A. “Wild Mammals of North America.” JHU Press. 2003. (1 okt. 2008)http://books.google.com/books?id=-xQalfqP7BcC
- Gibbons, Whitt. “Stekelvarkens hebben een punt te maken.” Universiteit van Georgia Savannah River Ecology Laboratory. 5 aug. 2003. (1 okt. 2008)http://www.uga.edu/srel/ecoviews/ecoview030805.htm
- “Prehensile-tailed Porcupine.” Smithsonian National Zoological Park. (1 okt. 2008)http://nationalzoo.si.edu/Animals/SmallMammals/fact-porcupine.cfm
- Roze, Uldis. “Een vergemakkelijkt loslaatmechanisme voor stekels van het Noord-Amerikaanse stekelvarken.” Tijdschrift voor Mammologie. Vol. 83, No. 2. 2002. (1 okt. 2008)http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=13678865
- Roze, Uldis; Locke, David C.; and Vatakis, Nick. “Antibiotische eigenschappen van stekelvarken stekels.” Journal of Chemical Ecology. Vol. 16, No. 31. 1990. (1 okt. 2008)http://www.springerlink.com/content/x6vh04203r676774/
- Roze, Uldis. “Slimme Wapens.” Tijdschrift voor Natuurlijke Historie. Maart 2006. (1 okt. 2008)
- http://www.naturalhistorymag.com/master.html?http://www.naturalhistorymag.com/0306/0306_feature.html