In maart 2018 werd een video waarin een straatartiest zou zijn te zien die “zweeft”, een van de vele, bijna een miljoen keer gedeeld op Facebook. Hoewel de meeste kijkers zich ervan bewust waren dat deze vrouw niet echt een soort duistere kunst beheerst om haar in de lucht te laten zweven, waren velen nog steeds nieuwsgierig naar hoe ze de schijn van levitatie met zo’n gemak beheerste.
De virale Facebook-video kan hier worden bekeken. Een andere video kan hieronder worden bekeken:
De truc die in deze video wordt uitgevoerd is eigenlijk een bekende optische illusie die al meer dan een eeuw door een aantal goochelaars wordt uitgevoerd. Kijkers kunnen verbaasd zijn over de optiek van de truc wanneer ze een enkele artiest zien, maar wanneer deze zwevende illusionisten in een groep worden bekeken, is het duidelijk dat er iets aan de hand is:
Iedere zwevende straatartiest die we zijn tegengekomen, heeft een soort stok of stang gebruikt in zijn truc. Deze ondersteuningssystemen zijn op verschillende manieren vermomd, maar ze dienen allemaal hetzelfde doel – de artiest van de grond tillen. Deze stokken zijn geïnstalleerd in een soort basis (die op een of andere manier verborgen is onder een tapijt, doek of vloerkleed) en zijn verbonden met een ondersteuningssysteem dat zorgvuldig door de mouw van de goochelaar is geregen.
Hier volgt een eenvoudig schema van hoe een truc zou kunnen zijn opgezet:
Aangezien deze truc vaak op het openbare plein wordt opgevoerd, moeten deze illusionisten hun trucs opzetten en afbreken in het zicht van toeristen en andere voorbijgangers. Dit heeft veel mensen de kans gegeven om de geheimen achter deze zweeftruc te onthullen:
De truc is de laatste jaren populair geworden onder straatartiesten, maar dateert al van minstens eind 1800, toen John Nevil Maskelyne een soortgelijke truc uitvoerde in de Egyptian Hall in Londen. Harry Keller wijzigde later Maskelyne’s illusie (er zijn verschillende verslagen over hoe hij aan de plannen voor de illusie kwam) om hem mobieler te maken voor zijn rondreizende act:
Een belangrijk onderdeel van elk jaar was Kellar’s jaarlijkse zomerreis naar de Egyptian Hall in Londen. Op een jaar zag hij Maskelyne de beste levitatie doen die hij ooit had gezien. Hoewel Kellar al een levitatie had uitgevoerd, wilde hij iets verbijsterenders en onvergetelijkers.
Hij bezocht vele voorstellingen in Egyptian Hall en bestudeerde het toneel aandachtig, maar hij kon de details van Maskelyne’s levitatie niet achterhalen. Maskelyne weigerde de details te onthullen. Harry’s oplossing was om iemand in te huren die wist hoe de illusie werkte.
Een Duitse goochelaar, Paul Valadon, had vijf jaar lang in de Egyptian Hall opgetreden. In 1904 nodigde Kellar Valadon uit voor zijn show. Nadat Valadon het mechanisme achter de illusie had beschreven, bracht Harry er veranderingen in aan. In tegenstelling tot Maskeleyen, die elke avond in hetzelfde theater optrad, moest Harry de illusie verplaatsen als hij op tournee ging. Dat betekende dat de apparatuur zo moest worden aangepast dat hij gemakkelijk kon worden neergehaald en weer opgezet zonder te breken.
Ook deze goochelaars gebruikten een soort steunsysteem dat aan het zicht van het publiek was onttrokken om de illusie van levitatie te wekken.