Een dieet rijk aan gezonde en plantaardige voedingsmiddelen is gekoppeld aan de aanwezigheid en overvloed van bepaalde darmmicroben die ook worden geassocieerd met een lager risico op het ontwikkelen van aandoeningen zoals obesitas, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten, volgens recente resultaten van een grootschalige internationale studie waarvan Andrew T. Chan, van het aan Harvard gelieerde Massachusetts General Hospital (MGH), co-senior auteur was. Het rapport verschijnt in Nature Medicine.
“Deze studie toont een duidelijk verband aan tussen specifieke microbiële soorten in de darm, bepaalde voedingsmiddelen, en het risico van een aantal veel voorkomende ziekten,” zegt Chan, een gastro-enteroloog, hoofd van de Clinical and Translational Epidemiology Unit van het MGH, en hoogleraar geneeskunde aan de Harvard Medical School. “We hopen deze informatie te kunnen gebruiken om mensen te helpen ernstige gezondheidsproblemen te voorkomen door hun dieet te veranderen om hun darmmicrobioom te personaliseren.”
De PREDICT 1 (Personalized Responses to Dietary Composition Trial 1) metagenomische studie analyseerde gedetailleerde gegevens over de samenstelling van het microbioom van de deelnemers, hun voedingsgewoonten en cardiometabolische bloedbiomarkers. De onderzoekers vonden sterke aanwijzingen dat het microbioom gekoppeld is aan specifieke voedingsmiddelen en diëten, en dat de samenstelling ervan op zijn beurt ook samenhangt met het niveau van metabole biomarkers van ziekte. Verder heeft het microbioom een grotere associatie met deze markers dan andere factoren, zoals genetica.
“Het bestuderen van de onderlinge relatie tussen het microbioom, dieet en ziekte brengt veel variabelen met zich mee, omdat de diëten van mensen vaak gepersonaliseerd zijn en in de loop van de tijd nogal kunnen veranderen,” legt Chan uit. “Twee van de sterke punten van dit onderzoek zijn het aantal deelnemers en de gedetailleerde informatie die we hebben verzameld.”
PREDICT 1 is een internationale samenwerking om verbanden te bestuderen tussen voeding, het microbioom en biomarkers van cardiometabole gezondheid. De onderzoekers verzamelden microbioomsequentiegegevens, gedetailleerde langetermijndieetinformatie en resultaten van honderden cardiometabole bloedmarkers van iets meer dan 1100 deelnemers in het VK en de VS.
De onderzoekers ontdekten dat deelnemers die een dieet aten dat rijk was aan gezonde, plantaardige voedingsmiddelen, meer kans hadden op hoge niveaus van specifieke darmmicroben. De samenstelling van de darmmicrobiomen van de deelnemers was sterk geassocieerd met specifieke voedingsstoffen, voedingsmiddelen, voedingsgroepen en algemene voedingsindices (algemene voedingssamenstelling). De onderzoekers vonden ook robuuste, op microbiomen gebaseerde biomarkers voor obesitas, evenals markers voor hart- en vaatziekten en verminderde glucosetolerantie.
Epidemioloog Tim Spector van King’s College London, die de PREDICT-studie startte, zegt: “Wanneer je eet, voed je niet alleen je lichaam, je voedt ook de triljoenen microben die in je darmen leven.”
Het hebben van een microbioom rijk aan Prevotella copri en Blastocystis soorten werd bijvoorbeeld geassocieerd met het handhaven van een gunstige bloedsuikerspiegel na een maaltijd. Andere soorten werden in verband gebracht met lagere niveaus van bloedvetten en ontstekingsmarkers na de maaltijd. De trends die ze vonden waren zo consistent, dat de onderzoekers geloven dat hun microbioomgegevens kunnen worden gebruikt om het risico op cardiometabole ziekten te bepalen bij mensen die nog geen symptomen hebben, en mogelijk om een gepersonaliseerd dieet voor te schrijven dat speciaal is ontworpen om iemands gezondheid te verbeteren.
Gerelateerd
Een betrouwbare klok voor je microbioom
Genetische oscillator registreert veranderingen in microbioomgroeipatronen in vivo
Je bent wat je eet – en hoe je het klaarmaakt
Onderzoek wijst uit dat darmmicroben zich snel aanpassen aan veranderingen in voeding en bereiding, met name bij zetmeelrijke groenten
Microben kunnen je cholesterol beheren
Onderzoekers ontdekken mysterieuze bacteriën die het cholesterol afbreken in de darm
“We waren verrast dat we zulke grote, duidelijke groepen ‘goede’ en ‘slechte’ microben uit onze analyse naar voren kwamen,” zegt Nicola Segata, professor en hoofdonderzoeker van het Computational Metagenomics Lab aan de Universiteit van Trento, Italië, en coördinator van de analyse van de microbioomgegevens in de studie. “En het is intrigerend om te zien dat microbiologen zo weinig weten over veel van deze microben dat ze nog niet eens een naam hebben.”
Curtis Huttenhower, een co-senior auteur die mede leiding geeft aan het Harvard T.H. Chan Microbiome in Public Health Center, voegt toe: “Zowel dieet als het darmmicrobioom zijn in hoge mate gepersonaliseerd. PREDICT is een van de eerste studies die dit complexe moleculaire web op schaal begint te ontrafelen.”
Francesco Asnicar en Sarah Berry zijn co-first authors van de studie. Andere medewerkers waren van het gezondheidswetenschappelijke bedrijf ZOE, dat het onderzoek ondersteunde.