Scheurwonden

Wat is een snijwond?

Een snijwond is een wond die ontstaat wanneer huid, weefsel en/of spieren worden gescheurd of opengesneden. Een rijtwond kan diep of ondiep zijn, lang of kort, breed of smal. De meeste rijtwonden zijn het gevolg van een botsing van de huid tegen een voorwerp of van een voorwerp dat met kracht tegen de huid stoot. Herstel van een rijtwond is het schoonmaken, prepareren en sluiten van de wond.

Minder diepe rijtwonden (ondiep, klein, niet bloedend en schoon) behoeven wellicht geen medische verzorging. Antibiotische zalf en een verband kunnen al voldoende zijn. De meeste wonden moeten echter worden gerepareerd.

Het schoonmaken en voorbereiden van een wond op reparatie is cruciaal voor het voorkomen van infectie en het verminderen van de kans op littekens. Reinigen wast niet alleen vuil weg, maar verwijdert ook de ziektekiemen die een infectie kunnen veroorzaken. Reinigen gebeurt op dezelfde manier, ongeacht de techniek die voor de wondsluiting zal worden gebruikt. Voorbereiding wordt gedaan om scherpe randen glad te strijken, zodat littekens minder opvallen. Voorbereiding vindt plaats als dat nodig is.

Hechtingen (Stitches)

Hechtingen worden gebruikt voor wonden die diep zijn, bloeden, gekartelde randen hebben, of waarbij vet of spieren blootliggen. Er wordt jodium aangebracht op de wondranden en op de huid rondom de wond. Er kan een chirurgisch laken over de wond worden gelegd en op de huid worden vastgeplakt zodat deze niet kan verschuiven (houdt het gebied steriel).

Als een rijtwond diep is en het onderliggende weefsel of de onderliggende spier ook is gescheurd, kunnen hechtingen onder de huid nodig zijn voordat de wond kan worden gesloten. Hierdoor worden spier- en weefsellagen weer aan elkaar gehecht. De hechtingen die onder de huid worden gebruikt, worden door het lichaam opgenomen en hoeven niet te worden verwijderd.

Typen open wond

• Incisies of ingesneden wonden, veroorzaakt door een schoon, scherpgerand voorwerp zoals een mes, een scheermes of een glassplinter.
• Laceraties, onregelmatige, scheurachtige wonden die worden veroorzaakt door een of ander stomp trauma. Wonden en incisies kunnen er lineair (regelmatig) of stervormig (onregelmatig) uitzien. De term laceratie wordt vaak verkeerd gebruikt in verband met incisies.
• Abrasies (schaafwonden), oppervlakkige wonden waarbij de bovenste laag van de huid (de opperhuid) is weggeschraapt. Schaafwonden worden vaak veroorzaakt door een glijdende val op een ruw oppervlak.
• Punctuurwonden, veroorzaakt door een voorwerp dat de huid doorboort, zoals een spijker of naald.
• Penetratiewonden, veroorzaakt door een voorwerp zoals een mes dat de huid binnendringt en er weer uitkomt.
• Gunshot wounds, veroorzaakt door een kogel of een soortgelijk projectiel dat in of door het lichaam wordt gedreven. Er kunnen twee wonden zijn, een op de plaats van binnenkomst en een op de plaats van uitgang, over het algemeen aangeduid als een “door-en-door.”

Wondbehandeling

De behandeling hangt af van het type, de oorzaak en de diepte van de wond, alsmede van de vraag of er andere structuren dan de huid bij betrokken zijn. De behandeling van recente rijtwonden bestaat uit onderzoek, schoonmaken en sluiten van de wond. Als de wond enige tijd geleden is ontstaan, kan zij met een secundaire intentie genezen vanwege de hoge kans op infectie bij onmiddellijke sluiting. Kleine wonden zoals kneuzingen genezen vanzelf en de verkleuring van de huid verdwijnt gewoonlijk na 1-2 weken. Schaafwonden, dat zijn wonden met intacte huid, vereisen gewoonlijk geen actieve behandeling, behalve het schoonhouden van het gebied met water en zeep. Punctiewonden kunnen vatbaar zijn voor infectie, afhankelijk van de diepte van de penetratie.

Reiniging van de wond

Bij eenvoudige snijwonden kan de wond worden gereinigd met een aantal verschillende oplossingen, waaronder kraanwater, een steriele zoutoplossing of een antiseptische oplossing. In regio’s waar de waterkwaliteit hoog is, kan het infectiepercentage lager zijn bij gebruik van leidingwater. Het bewijs voor de doeltreffendheid van het reinigen van eenvoudige wonden is echter beperkt.

Bij de meeste schone open wonden zijn geen antibiotica nodig, tenzij de wond verontreinigd is of de bacteriekweek positief is. Overmatig gebruik van antibiotica leidt alleen maar tot resistentie en bijwerkingen. Alle open wonden moeten ten minste tweemaal per dag worden gereinigd met warm water en zeep. Zodra de wond is gereinigd, moet deze worden afgedekt met vochtig gaas. Daarna moet een droog gaasje worden aangebracht en vervolgens moet de wond met een verband worden afgedekt. Het doel van een nat-op-droog verband is dat het verband zich hecht aan dood weefsel, waardoor bij verwijdering een mechanische debridement plaatsvindt. Hierdoor kan nieuwe gezonde huid groeien en wordt voorkomen dat vuil zich verzamelt. Als de wond schoon is, kan hij worden gesloten met een huidtransplantaat. Een wond wordt nooit gesloten als het vermoeden bestaat dat hij geïnfecteerd is

Wondsluiting

Wondwonden die zijn veroorzaakt door een mes of een scherp voorwerp moeten grondig worden schoongemaakt en de randen moeten worden bijgesneden. Als de wonden vers zijn en minder dan 12 uur oud, kunnen ze worden gesloten met hechtingen of krammen. Elke wond die meer dan 24 uur oud is, moet ervan worden verdacht besmet te zijn en niet volledig te worden gesloten. Alleen de diepere weefsels kunnen worden benaderd en de huid moet open worden gelaten. Indien tot sluiting van een wond wordt besloten, kunnen een aantal technieken worden gebruikt. Deze omvatten verbanden, een cyanoacrylaatlijm, nietjes en hechtingen. Absorbeerbare hechtingen hebben het voordeel ten opzichte van niet-resorbeerbare hechtingen dat zij niet verwijderd hoeven te worden. Ze hebben vaak de voorkeur bij kinderen.

Wanneer is herstelling van een laceratie nodig?

Hieronder staan de gevallen opgesomd waarin herstelling van een laceratie nodig is –

• Blootliggende spier, vet, pees of bot.
• Vuil en puin in de wond, zelfs na reiniging
• Gevoel alsof er iets in de wond zit
• Bloeding houdt aan na 10-15 minuten directe druk
• Diepte meer dan 1/8 of 1/4 inch diep
• Locatie op gebied met hoge belasting
• Mogelijke intense littekenvorming

Wat houdt de reparatie van de laceratie in?

Als de patiënt eenmaal in het ziekenhuis is, zal de arts de wond onderzoeken. De arts beslist of een chirurg nodig is of niet. De arts zal vragen naar de medische voorgeschiedenis van de patiënt, allergieën en hoe de wond is ontstaan. Hij/zij bespreekt ook de pijntolerantie van de patiënt en de mogelijkheden om de wond te sluiten.

Lokale verdoving wordt toegepast bij kleine snijwonden. Hierbij wordt het gebied rond de wond verdoofd. Algemene anesthesie wordt toegepast bij ernstige wonden. Deze blokkeert de pijn en houdt de patiënt in slaap. In sommige gevallen heeft u geen verdoving nodig.

Mogelijke bijwerkingen

Als men een rijtwond laat herstellen, kan de arts een lijst met mogelijke complicaties doornemen –

• Infectie
• Bloedingen
• Notificeerbare littekens
• Slechte wondsluiting
• Allergische reactie op verdovingsmiddel

Herstel na herstelling van een laceratie

Wanneer de patiënt naar huis gaat, moet hij/zij zorgen voor een vlot herstel. Men moet inspannende activiteiten vermijden. Men moet antibiotica en pijnmedicatie nemen zoals voorgeschreven. De patiënt moet de dokter vragen wanneer het veilig is om te douchen of baden. Er mag niet aan de wond worden geplukt of gekrabd. Men moet niet proberen het sluitmateriaal zelf te verwijderen, want dat kan infectie, littekenvorming of heropening van de wond veroorzaken.

Neem contact op met uw arts als een van de volgende situaties zich voordoet –

• Wond gaat weer open
• Roodheid, warmte, zwelling, drainage of overmatig bloeden op de plaats van de wond
• Tekenen van infectie, waaronder koorts, rillingen of rode strepen die langs arm of been lopen
• Spierverkramping of -stijfheid in kaak, nek, buik of een gebied in de buurt van de wond.