Het leven, de liefde en de muziek maken uiteindelijk de cirkel rond. We bereiken de plaats waar we begonnen zijn niet alleen wijzer, maar ook met meer verwondering over de invloed van het verleden op de toekomst. Drievoudig GRAMMY® award winnaar Rob Thomas boekt vooruitgang door zijn wortels te erkennen. In feite pakt de zanger, songwriter, multi-instrumentalist en mede-oprichter van Matchbox Twenty een draad op uit zijn vormingsjaren en weeft een gedurfd en helder nieuw hoofdstuk in zijn vierde soloproject, Chip Tooth Smile (Emblem/Atlantic Records).
De ervaring van meer dan twee decennia als een van de meest vooraanstaande songschrijvers en frontmannen van de moderne muziek stelt hem in staat dit te doen.
“Ik ben altijd een radiokind geweest,” legt hij uit. “Ik ben opgegroeid met mijn moeder, luisterend naar al die muziek van eind jaren zeventig en begin jaren tachtig in de auto. Ik kende elke songtekst van elk liedje in de ether. Er is een gevoeligheid in de manier waarop ik schrijf die vooral door songwriters uit de jaren tachtig is beïnvloed. Ik heb het gevoel dat ik elk jaar groei. Hopelijk zet die trend zich voort tot ik klaar ben om te stoppen.
Dat doet hij zeker op Chip Tooth Smile. De plaat is een aaneenschakeling van primeurs voor de New Yorkse artiest. Na drie zomers vol tournees, nam hij de zomer van 2018 vrij en begon hij te schrijven aan wat zijn nieuwste album zou worden. Drie jaar na The Great Unknown uit 2015, verzamelde hij een recordaantal van 60 ideeën die hij moest uitwerken tot zijn volgende album. Al die tijd was er geen andere keuze dan te werken met oude vriend Butch Walker achter het bord als producer. Het was met name zijn eerste samenwerking buiten producers Matt Serletic en Steve Lillywhite, maar hij geeft toe dat hij die “gemanifesteerd” heeft.
“Ik vertelde iedereen dat ik een plaat met Butch ging maken voordat ik hem zelfs maar had gebeld,” lacht hij. “Toen ik hem eindelijk sprak, zei ik: ‘Luister, je moet dit doen, want ik heb iedereen verteld dat je het gaat doen!'”
Het duo werkte voornamelijk samen “over de mijlen heen”, waarbij Thomas de zang opnam in zijn studio in New York en Walker drums, gitaren, toetsen, bas en synths “als een band” uit zijn studio in Santa Monica sneed. De muzikanten kwamen telkens een week samen aan één van beide kusten en werkten vaak samen vanuit de Atlantic Records studio. Walker en Thomas kregen een band door hun wederzijdse fascinatie voor jaren tachtig basismuziek, terwijl de producer de zangeres naar een “live vocale energie” duwde.”
“Butch wilde dat mijn stem klonk zoals hij live klinkt,” vervolgt Thomas. “Er zit een rauwheid in de zang. “Niets is overgeproduceerd. We hadden echt een band met dezelfde muziek. Het was alles van Cutting Crew tot Cyndi Lauper, INXS, en Depeche Mode. Dit waren twee maatjes die samenwerkten, maar het geluid is helemaal Butch. Hij zet alles in de kamer op zoals een band zou spelen, en hij springt van instrument naar instrument. Het klinkt als een groep. Ik denk dat hij sowieso meerdere persoonlijkheden heeft, dus hij bespeelt elk instrument op een andere manier,” grijnst Thomas.
Dit levendige geluidsdecor moedigde Thomas aan om zichzelf te pushen als tekstschrijver en schrijfster. Eerst en vooral omarmt hij zijn rol als verhalenverteller.
“Ik wil niet verdoezelen dat ik dit al meer dan twintig jaar doe en mezelf jonger laten klinken,” legt hij uit. “Ik heb alle jaren die ik gegroeid ben verdiend, dus die wilde ik in een liedje verwerken. Ik vind het niet erg om een beetje volwassener te klinken. Daarmee bedoel ik klinken als een volwassene. Ik schreef over ouder worden. Ik schreef over ervaringen die ik heb meegemaakt en die ik alleen had kunnen meemaken door ouder te worden, door sterfelijkheid onder ogen te zien, door een zoon te krijgen, door een gezin te hebben, en door verantwoordelijkheden te hebben die ik niet had toen ik net begon. Het is erg autobiografisch over waar ik nu ben en waar ik naar toe ga.”
De eerste single “One Less Day (Dying Young)” illustreert zijn evolutie. Ondersteund door een stuwende riff, een stevige beat, spaarzame toetsen en een subtiel Keltisch tintje, geeft Thomas vanaf het intro toe: “Ik ben niet bang om ouder te worden…Ik ben één dag minder verwijderd van jong sterven.” Deze gedurfde en moedige uitspraak zet de toon voor de 11 tracks die volgen.
“Voor mij vat het alles samen wat je op de rest van deze plaat gaat horen,” beaamt hij. “We hebben de afgelopen jaren een aantal mensen verloren die heel dicht bij ons stonden. Het heeft ons de balans doen opmaken van een heleboel dingen. Als je twintig bent, denk je tegelijkertijd dat je eeuwig zult leven, maar je denkt ook dat je de vijfentwintig niet zult halen. Naarmate je ouder wordt, realiseer je je dat ouder worden een voorrecht is, en dat niet iedereen zich dat kan veroorloven – zeker niet als je vrienden om je heen verliest. Dat is waarom ‘One Less Day’ echt belangrijk voor me werd. Het is grappig omdat ik eigenlijk een gesprek had tijdens de tour met Adam Duritz over hoe we te oud zijn om jong te sterven. Ik rende naar de andere kamer en schreef het refrein.”
Op een andere plek doet ‘Timeless’ zijn titel eer aan met een hartverwarmend gezang: “Al deze shit die we doormaken. Niets is te vergelijken met jou. Onze liefde is tijdloos”, voordat hij klassiekers oproept. Hij noemt alles van “Sister Christian” tot “Girls Just Wanna Have Fun” – afkomstig uit een sms-dialoog met zijn vrouw over hun favoriete nummers uit die tijd. “The Man To Hold Water” paart delicaat gevingerplukte gitaar met intieme coupletten, terwijl “I Love It” steunt op onstuimige en bluesy riffs en een gonzende synthsolo. “Early In The Morning” confronteert raciale ongevoeligheid en dringt aan op sociaal bewustzijn via organische percussie. We Were Beautiful”, geproduceerd door Benny Blanco, projecteert jeugdige nostalgie door een lens van ervaring. “Breathe Out” sluit Chip Tooth Smile af met een oprechte ontknoping over, “alles waar de plaat over praat – opgroeien, ouder worden, jezelf in bedwang houden en beseffen dat morgen weer een dag is… en een geschenk.”
Tijdens zijn illustere carrière heeft Thomas consequent geschiedenis geschreven. Hij ontving een zeldzame Diamond Award van de RIAA voor Matchbox Twenty’s 12-voudig platina debuut Yourself or Someone Like You. Zijn platina solodebuut uit 2005, Something to Be, werd “het eerste album van een mannelijke artiest uit een rock- of popgroep dat op #1 debuteerde in de Billboard Top 200 sinds de chart debuteerde.” De opvolger Cradlesong maakte van hem “de enige mannelijke artiest met meerdere #1 hits in de Adult 40,” terwijl hij P!nk voor “de meeste #1s door een solo artiest in de geschiedenis van de hitlijst.” En niet te vergeten, hij werkte samen met Santana voor “Smooth” uit 1999, dat niet alleen drie GRAMMY® Awards opleverde, maar ook 12 weken op #1 stond in de Billboard Hot 100 en in totaal 58 weken in de hitlijst stond. Het nummer werd nummer 1 in Billboard’s Top Hot 100 Rock Songs” chart geschiedenis en “#2 Hot 100 Song of All-Time”. “Smooth” werd ook uitgeroepen tot de all-time #1 song op Billboard’s “Adult Pop Songs” radio airplay chart, de #1 song van de Rock Era gebaseerd op de hitparade van Billboard’s Hot 100 en werd onlangs door Billboard uitgeroepen tot de op één na meest succesvolle song aller tijden.
Thomas werd de allereerste ontvanger van de prestigieuze Songwriters Hall of Fame Hal David Starlight Award die in het leven werd geroepen om een componist in de vroege jaren van zijn of haar carrière te erkennen die al een blijvende impact heeft gehad. Bovendien sleepte hij talrijke BMI en ASCAP awards in de wacht en werd hij door zowel Billboard als BMI gekroond tot “Songwriter of the Year”. De totale verkoop van zijn platen bedraagt wereldwijd meer dan 80 miljoen. Daarnaast blijft zijn toewijding aan filantropie net zo sterk als zijn toewijding aan muziek. Na betrokken te zijn geweest bij vele liefdadigheidsinspanningen, hebben hij en zijn vrouw, Marisol, de SIDEWALK ANGELS FOUNDATION opgericht, die de broodnodige fondsen en steun biedt aan dierenasielen zonder dodelijke afloop in het hele land, die helpen vechten voor de rechten en eerlijke behandeling van degenen die geen stem hebben.”
Uiteindelijk is de cirkel rond voor Thomas en levert hij een plaat af die zowel past bij zijn reputatie als een indicatie is voor zijn toekomst. “Ik schrijf veel liedjes over de menselijke conditie, hoe mensen met elkaar omgaan en hoe we omgaan met onze omgeving,” laat hij los. “Ik wil dat mensen ze meenemen en ze aan hun leven verbinden. Ik hoop dat ze mogelijk spreken tot wat ze doormaken, en ik ben altijd dankbaar dat ze nog luisteren,” lacht hij.
Maart 2019
Rob Thomas