Plotseling sensorineuraal gehoorverlies (SSHL), ook wel plotselinge doofheid genoemd, treedt op als een onverklaarbaar, snel verlies van het gehoor, meestal aan één oor, in één keer of gedurende meerdere dagen. Het moet worden beschouwd als een medisch noodgeval. Iedereen die SSHL ervaart, moet onmiddellijk een arts bezoeken. Soms stellen mensen met SSHL het bezoek aan een arts uit, omdat ze denken dat hun gehoorverlies te wijten is aan allergieën, een sinusinfectie, oorsmeer dat de gehoorgang verstopt, of andere veel voorkomende aandoeningen. Het uitstellen van de diagnose en behandeling van SSHL kan echter de effectiviteit van de behandeling verminderen.
Negen van de tien mensen met SSHL verliezen hun gehoor in slechts één oor. De diagnose SSHL wordt gesteld door het uitvoeren van een gehoortest. Als de test een verlies laat zien van ten minste 30 decibel (decibel is een maat voor geluid) in drie met elkaar verbonden frequenties (frequentie is een maat voor toonhoogte-hoog tot laag), wordt de diagnose SSHL gesteld. Bij een gehoorverlies van 30 decibel klinkt een gesprek bijvoorbeeld meer als gefluister.
Veel mensen merken dat ze SSHL hebben als ze ’s morgens wakker worden. Anderen merken het voor het eerst wanneer ze het dove oor proberen te gebruiken, bijvoorbeeld bij het telefoneren. Weer anderen merken een luide, alarmerende “plof” vlak voordat hun gehoor verdwijnt. Mensen met plotselinge doofheid worden vaak duizelig, hebben oorsuizen in hun oren (tinnitus), of beide.
Bijna de helft van de mensen met SSHL herstelt spontaan een deel van of al hun gehoor, meestal binnen een tot twee weken na het begin. Vijfentachtig procent van degenen die behandeld worden door een otolaryngoloog (een arts, ook wel KNO-arts genoemd, die gespecialiseerd is in aandoeningen van de oren, neus, keel en nek), krijgt een deel van zijn gehoor terug.
Deskundigen schatten dat SSHL één persoon per 5000 per jaar treft, meestal volwassenen in de 40 en 50 jaar. Het werkelijke aantal nieuwe gevallen van SSHL per jaar zou veel hoger kunnen zijn omdat de aandoening vaak niet wordt gediagnosticeerd. Veel mensen herstellen snel en zoeken nooit medische hulp.
Wat veroorzaakt plotselinge doofheid?
- Infectieziekten
- Trauma, zoals een hoofdwond
- Autoimmuunziekten zoals het syndroom van Cogan
Ototoxische medicijnen (medicijnen die de zintuigcellen in het binnenoor beschadigen)
- Bloedcirculatieproblemen
- Een tumor op de zenuw die het oor met de hersenen verbindt
- Neurologische ziekten en aandoeningen, zoals multiple sclerose
- Aandoeningen aan het binnenoor, zoals de ziekte van Ménière
Hoe wordt plotselinge doofheid gediagnosticeerd?
Als plotselinge doofheid bij u wordt vastgesteld, zal uw arts waarschijnlijk nog andere tests laten doen om te proberen een onderliggende oorzaak voor uw SSHL vast te stellen. Deze tests kunnen bloedonderzoek, beeldvorming (meestal magnetische resonantie beeldvorming, of MRI), en evenwichtstests omvatten.
Hoe wordt plotselinge doofheid behandeld?
De meest voorkomende behandeling voor plotselinge doofheid, vooral in gevallen waarin de oorzaak onbekend is, is corticosteroïden. Steroïden worden gebruikt om veel verschillende aandoeningen te behandelen en werken meestal door het verminderen van ontstekingen, het verminderen van zwellingen en het helpen van het lichaam bij het bestrijden van ziekten. Steroïden worden meestal in pilvorm voorgeschreven. De laatste jaren is de directe injectie van steroïden achter het trommelvlies in het middenoor (van hieruit gaan de steroïden naar het binnenoor), de zogenaamde intratympanische corticosteroïdtherapie, steeds populairder geworden. In 2011 bleek uit een klinisch onderzoek met steun van het NIDCD dat intratympanische steroïden niet minder effectief waren dan orale steroïden, maar over het algemeen minder comfortabel waren voor patiënten. Ze blijven een optie voor mensen die geen orale steroïden kunnen innemen.
Aanvullende behandelingen kunnen nodig zijn als uw arts een werkelijke onderliggende oorzaak van SSHL ontdekt. Bijvoorbeeld, als uw SSHL wordt veroorzaakt door een infectie, kan uw arts antibiotica voorschrijven. Als u medicijnen gebruikt waarvan bekend is dat ze giftig zijn voor het oor, kan uw arts u vertellen te stoppen of over te stappen op een ander medicijn. Als u een auto-immuunziekte heeft waardoor uw immuunsysteem het binnenoor aanvalt, kan het zijn dat u medicijnen moet nemen om uw immuunsysteem te onderdrukken.