Wat zijn nucleaire geneeskunde procedures?
Nucleaire geneeskunde procedures worden gebruikt bij de diagnose en behandeling van bepaalde ziekten. Bij deze procedures wordt gebruik gemaakt van radioactieve materialen, radiofarmaceutica genaamd. Voorbeelden van ziekten die met nucleaire geneeskundeprocedures worden behandeld, zijn hyperthyreoïdie, schildklierkanker, lymfomen en botpijn als gevolg van sommige soorten kanker.
De hoeveelheid radioactieve materialen die bij het diagnosticeren van ziekten wordt gebruikt, hangt af van de behoefte van de persoon en varieert van een kleine hoeveelheid tot een grote hoeveelheid. Deze materialen stromen door verschillende lichaamsorganen en worden in sommige gevallen door specifieke organen of weefsels opgenomen. De straling die van het radiofarmaceuticum afkomt, wordt gebruikt voor de behandeling of wordt gedetecteerd door een camera om foto’s te maken van het corresponderende lichaamsorgaan, gebied of weefsel.
Wat gebeurt er tijdens een beeldvormingsprocedure voor nucleaire geneeskunde?
- Tijdens een beeldvormingsprocedure voor nucleaire geneeskunde geven artsen de patiënt radiofarmaceutica. Afhankelijk van het soort medisch onderzoek kunnen deze worden ingeademd (inhaleren), ingespoten of ingeslikt.
- Als het radiofarmacon is toegediend, wordt de patiënt meestal gevraagd op een tafel te gaan liggen. Een speciale camera die straling detecteert, wordt over het lichaam van de patiënt geplaatst om foto’s te maken. Met behulp van een computer wordt getoond waar het lichaam het radioactieve materiaal concentreert. Zo kunnen artsen controleren of organen goed werken en ziekten diagnosticeren.
- De radioactieve stoffen verlaten het lichaam meestal binnen enkele uren tot maanden.
afbeeldingsicoon
Foto van een apparaat dat wordt gebruikt voor een schildklierscan (klik om te vergroten)
Wat zijn radioactieve stoffen?
Radioactieve stoffen zijn chemische stoffen die straling (energie) afgeven. Radioactieve stoffen kunnen natuurlijk zijn of door de mens zijn gemaakt. Het kunnen vaste stoffen zijn (zoals sommige gesteenten op aarde) of vloeistoffen, maar het kunnen ook gassen zijn die mensen kunnen inademen (zoals radon). Elk radioactief materiaal heeft een unieke halveringstijd, die aangeeft hoe snel het ophoudt radioactief te zijn.
Zijn er gezondheidseffecten verbonden aan nucleaire geneeskundeprocedures?
De Nuclear Regulatory Commission (NRC), de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) en staten reguleren het gebruik van radioactieve materialen voor nucleaire geneeskunde om ervoor te zorgen dat patiënten, medisch personeel en het publiek veilig zijn. Voordat een procedure voor nucleaire geneeskunde wordt toegepast, moet worden aangetoond dat de voordelen van de procedure opwegen tegen de risico’s voor de patiënt. Blootstelling aan te veel straling kan echter snel organen of weefsels beschadigen, terwijl blootstelling aan om het even welke hoeveelheid straling kan leiden tot een verhoging van het risico op kanker jaren nadat de blootstelling heeft plaatsgevonden. Image Gentlyexternal icon is een campagne die medische instellingen aanmoedigt een “kindermaat” hoeveelheid radioactief materiaal te gebruiken wanneer een kind een nucleaire geneeskunde procedure ondergaat.
Wat zijn enkele veel voorkomende nucleaire geneeskunde procedures?
Er zijn verschillende nucleaire geneeskunde procedures voor het diagnosticeren van ziektes en het behandelen van ziekten.
Enkele veel voorkomende procedures zijn:
Diagnostische procedures
- Hartaandoeningen kunnen worden gediagnosticeerd met een inspanningstest waarbij gebruik wordt gemaakt van Sestamibi dat technetium-99m bevat of door het gebruik van positronemissietomografie (PET) scans. Zie meer informatie over hoe PET-scans worden gebruikt in de nucleaire geneeskunde in het gedeelte hieronder.
- Galblaasproblemen kunnen worden gediagnosticeerd met behulp van hepatobiliair iminodiacazuur (HIDA) scans die een radioactieve stof tracer bevatten, meestal technetium-99m.
- Thyroïdziekte kan worden gediagnosticeerd met een radioactieve jodium schildklierscan die gebruik maakt van natriumjodium dat jodium-131 bevat.
Therapeutische procedures
- Radio-immunotherapie waarbij een radioactief element zoals jodium-133 90 wordt gekoppeld aan een antilichaam dat zich richt tegen een specifieke kankercel.
- Ablatie van de schildklier waarbij natriumjodide wordt gebruikt dat jodide-131 bevat.
- Brachytherapie waarbij een radioactieve bron zoals iridium-192 in of bij een tumor wordt ingebracht om kankercellen te doden en naburige cellen te sparen.
Hoe worden PET-scans gebruikt?
Doctoren gebruiken PET-scans om meer gegevens te krijgen over het functioneren van lichaamsorganen. PET-scans kunnen worden uitgevoerd in combinatie met een CAT-scan (computergestuurde axiale tomografie) die een beeld geeft van het orgaan. PET-scans geven een duidelijk beeld van hoe de organen op cellulair niveau werken en of ze beschadigd zijn. De scan helpt artsen effectieve behandelingsopties te bepalen. PET-scans worden vaak gebruikt om hartaandoeningen te diagnosticeren, artsen te helpen de juiste behandeling voor kanker te bepalen en te helpen bij de diagnose van de ziekte van Alzheimer en hersenaandoeningen. Ze kunnen ook gegevens opleveren voor medisch onderzoek.