Mozaïekkunst wordt gevormd door het samenvoegen van vele kleine veelkleurige stukjes materiaal zoals steen, glas, keramiek of andere materialen. Deze materialen worden samengevoegd om een afbeelding of patroon te vormen. Het maken van mozaïekkunst begon in Mesopotamië en wordt vandaag de dag nog steeds beoefend. De vroegst bekende voorbeelden van mozaïekkunst dateren uit de derde eeuw v. Chr. Deze eerste mozaïekwerken maakten gebruik van steen, ivoor en schelpen om een ontwerp te maken.
Mozaïekkunst kan worden beschouwd als een van de hoekstenen van de klassieke kunst of de kunst van de oudheid. Tegen de vierde eeuw v. Chr. was mozaïekkunst te vinden in hellenistische huizen, Macedonische paleizen en Romeinse villa’s van de Britse eilanden tot Noord-Afrika. Romeinse keizers gaven vaak de voorkeur aan de mozaïektraditie om zowel de muren als de plafonds van hun paleizen of andere belangrijke gebouwen te versieren. Een beroemde plaats uit de Romeinse wereld waar mozaïekkunst uit de oudheid te zien is, bevindt zich in Villa Romana del Casale op Sicilië en staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Deze mozaïeken uit de oudheid tonen jachttaferelen, mythologische taferelen of gewoon voorbeelden van mooie vrouwen.
Tijdens de vijfde eeuw na Christus werd Ravenna het centrum van de christelijke mozaïekkunst. Overgebleven voorbeelden uit deze periode tonen Jezus, de Apostelen en Bijbelse profeten. Ook de Ostrogoten beoefenden in de zesde eeuw in Ravenna met name de mozaïekkunst. Vandaag de dag kan een beroemd mozaïekwerk uit de vijfde eeuw worden bezichtigd in de Basilica di Santa Maria Maggiore in Rome.
Mozaïekkunst nam een centrale plaats in binnen de Byzantijnse cultuur. De mozaïekkunst bedekte meestal het interieur van kerken en basilieken. De Hagia Sophia van Constantinopel werd door keizer Justinianus bedekt met mozaïekkunst van kostbare materialen, hoewel deze niet bewaard zijn gebleven. Mozaïekkunst wordt vaak geassocieerd met de iconen uit de Byzantijnse tijd; een beroemd voorbeeld van een vroeg-Byzantijnse mozaïekicoon is St. Demetrios (in de Hagios Demetrios Basiliek van Thessaloniki).
Hoewel de mozaïekkunst in de Middeleeuwen werd voortgezet, werd deze tijdens de Renaissance grotendeels vervangen door fresco’s. Toch bleef de mozaïekstijl bestaan, ondanks de verminderde populariteit. Mozaïekkunst is ook belangrijk in de islamitische kunsttradities. De Rotskoepel in Jeruzalem, bijvoorbeeld, werd tussen 688 en 692 versierd met glas in mozaïekstijl. Perzische kunstenaars creëerden ook bekwame patronen die uniek waren voor hun cultuur. Een van de beroemdste islamitische meesterwerken is te vinden in de Isfahan Shah Moskee, die dateert uit de zeventiende eeuw.
Heden ten dage gebruiken kunstenaars nog steeds de mozaïektraditie om kunst te maken. De populaire stijl is te vinden in moderne kunstgaleries, maar ook in huizen en tuinen van mensen. Kunstenaars gebruiken verschillende technieken om hun mozaïekontwerpen te maken. Deze methoden staan bekend als direct, indirect en dubbel indirect. Bij de directe methode worden de tesserae (kleine stukjes) direct op een drager zoals een vaas gelijmd. Bij de indirecte methode worden de tesserae met de beeldzijde naar beneden op een stuk papier geplakt (meestal met een kleeflaag) en wordt het stuk papier op een andere drager geplakt. De dubbele indirecte methode is wanneer de tesserae met de beeldzijde naar boven op zelfklevend papier worden gekleefd. Welke methode ook wordt gebruikt, het mozaïek kunstwerk is een voortzetting van een invloedrijke kunstvorm die tot ver in het verleden teruggaat.