Manzanita

Manzanita: klein, middelgroot of groot?

Geen enkele andere heester staat meer symbool voor de Pacific Coast dan manzanita (Arctostaphylos). Van British Columbia tot Baja, vele soorten zijn endemisch van de stranden tot de bergen. Met meer dan 50 soorten en tientallen cultivars zijn ze een van de meest kenmerkende struiken van het verre westen, bekend bij kampeerders en wandelaars, maar weinig bekend bij de huis-tuinman buiten de veel gebruikte bodembedekker Kinnikinnick (Arctostaphylus uva-ursi).

In Californië zijn manzanita’s al lang erkend als waardevolle tuinheesters en hebben ze een grote aanhang gekregen onder liefhebbers van inheemse planten. Ze zijn een ander onderdeel in de beweging naar onderhouds- en waterarme tuinen.

De wilde manzanitabloem was ooit een hoofdbestanddeel van het voedsel van inheemse Amerikaanse stammen in wat nu Zuid-Californië is. Hij werd veel gebruikt in een rookmengsel dat voor medicinale en spirituele doeleinden werd gebruikt. Hoewel het recept van stam tot stam verschilde, werd het mengsel in het algemeen door de inheemse bevolking bekend als kinnikinnick, een naam die bleef hangen bij koloniale Europese jagers, handelaren en kolonisten. In veel gebieden worden bessen van wilde manzanita bloemen vandaag de dag gebruikt voor smakelijke gelei en jam.

De vruchten die zich in de zomer en in de herfst ontwikkelen zijn eerst groen, met een glad oppervlak. Het oppervlak van sommige vruchten is kleverig. Als de vruchten in de nazomer rijp worden, krijgen ze een donkerrode of kastanjebruine kleur en wordt het vruchtvlees melig of poederig.

Kinnikinnik, Arctostaphylos uva-ursi, verwijst naar bodembedekkende versies van de manzanita. San Bruno Mountain’ bedekt ongeveer 1,5 meter grond met een hoogte van ongeveer 5 cm. Hij heeft kleine, stijve, donkergroene bladeren die in de winter rood of paarsachtig verkleuren. In de late winter verschijnen er trossen witte of rozige bloemen, gevolgd door rode bessen.

Terwijl kinnikinnick een goede reden heeft voor zijn extreme populariteit, variëren manzanita’s van bodembedekkers tot hoge struikachtige variëteiten. Ze hebben allemaal klokvormige bloemen en kleine rode vruchten. In het Spaans betekent manzanita “kleine appel” en daar lijkt de bes van deze inheemse plant ook op.

In het kleine tot middelgrote segment staat Arctostaphylos nummularia, ook bekend als Fort Bragg manzanita, een kleine, dichte struik van ongeveer 2 meter hoog. Hij groeit goed in kustgebieden met veel mist, doet het goed op zure grond met een beetje water in de zomer en houdt van volle zon of halfschaduw.

Deze groenblijvende heester is waardevol in kleine stadstuinen en is een opvallend exemplaar in bakken. Hij is inheems in Californië, waar hij groeit in de bossen van de kust- en binnenlanden ten noorden van de San Francisco Bay. A. nummularia heeft kleine, heldergroene bladeren aan behaarde, slanke stengels. Kleine trossen witte bloemen worden gedragen van de late winter tot het vroege voorjaar. Deze plant is zeer geschikt voor oevers.

Arctostaphylos bakeri ‘Louis Edmunds’ is een rechtopstaande struik die circa 1,80 m hoog wordt met sierlijke, urnvormige roze bloemen in overvloedige trossen in het vroege voorjaar. De gedraaide, purperbruine stam en de wintergroene, grijsgroene bladeren maken hem tot een opvallende verschijning in gemengde beplantingen. Herten houden er niet van, maar zijn bloemen zijn een grote attractie voor kolibries en zijn bessen een nuttig voedingsmiddel voor andere vogels.

Deze plant is uitzonderlijk hitte- en droogtetolerant gebleken en is een van de gemakkelijkst te kweken manzanitas. Het is een zonliefhebber die van goed gedraineerde grond houdt en, eenmaal gevestigd, af en toe tot geen extra water nodig heeft.