Plasticvervuiling viert hoogtij in gebotteld water. Dat was de verontrustende conclusie van een vorig jaar in Frontiers in Chemistry gepubliceerde studie die monsters analyseerde van 259 gebottelde waters die in verschillende landen werden verkocht en ontdekte dat 93% daarvan “microplastic” synthetische polymeerdeeltjes bevatte.
Veel van die deeltjes waren helemaal niet zo klein. “Sommige waren zeker zichtbaar zonder een vergrootglas of microscoop,” zegt Sherri Mason, auteur van de studie en een duurzaamheidsonderzoeker bij Penn State Erie, The Behrend College.
De 11 geteste flessenwatermerken in de studie van Mason behoren tot de populairste en wijdst beschikbare in de V.S. en over de hele wereld. De monsters van de geteste merken varieerden in plastic concentraties, en het gemiddelde over de merken was 325 microplastic deeltjes per liter gebotteld water, vonden de onderzoekers. Nestlé Pure Life had de grootste gemiddelde concentratie van plastic deeltjes van alle geteste merken; één monster van het merk bleek meer dan 10.000 microplastic deeltjes per liter te bevatten.
Mason’s bevindingen leidden tot krantenkoppen en een aankondiging van de Wereldgezondheidsorganisatie dat de groep van plan is de veiligheid van gebotteld water te onderzoeken. (De resultaten van dat onderzoek zouden later dit jaar moeten worden gepubliceerd, volgens een woordvoerder van de WHO). Maar Mason zegt dat het probleem van microplastic vervuiling veel groter is dan gebotteld H2O. “Deze plastic deeltjes zitten in onze lucht, in ons water en in onze bodem,” zegt ze.
Laatste maand, een studie gepubliceerd in Nature Geoscience bleek dat microplastic deeltjes door de lucht van het groene Pyreneeën gebergte in Frankrijk waaiden. Een andere studie die dit jaar werd gepubliceerd vond microplastic verontreiniging in het grondwater van de V.S. “Elke keer en overal waar we in een wetenschappelijke context naar plastics zoeken, vinden we ze,” zegt Phoebe Stapleton, een assistent-professor farmacologie en toxicologie aan de Rutgers University.
Dat omvat ook in mensen. In een kleine studie uit 2018 werden ontlastingmonsters geanalyseerd van mensen uit Finland, Japan, Italië, Rusland en andere landen. Elk monster bevatte microplastics.
“We weten dat mensen worden blootgesteld aan deze deeltjes,” zegt Stapleton. “We weten dat ze in ons lichaam terechtkomen door inslikken en inademen, en afhankelijk van hun grootte, weten we dat ze de natuurlijke fysiologische barrières overwoekeren.” Dit betekent dat sommige van deze plastic deeltjes klein genoeg zijn om door de beschermende weefsels van het lichaam heen te komen en in de bloedbaan en organen terecht te komen, legt ze uit.
Er is ook bewijs in dieren en laboratoriumweefsels dat suggereert dat vrouwen die zwanger zijn deze microplastics kunnen doorgeven aan hun ongeboren nakomelingen. “Voorlopige studies van onze groep, en gepubliceerde studies van anderen, geven aan dat na blootstelling van de moeder, deze deeltjes de neiging hebben om de placentabarrière te passeren en in het foetale compartiment terecht te komen, waar ze zich afzetten in foetale organen,” zegt Stapleton.
Wat echter niet duidelijk is, is hoe deze plastic blootstelling de menselijke gezondheid beïnvloedt. “Helaas weten we op dit moment niet wat de toxicologische uitkomsten van deze blootstelling zijn,” zegt ze. Het idee dat plastic zich ophoopt in ons lichaam “is ongemakkelijk en beangstigend,” zegt ze. “Maar de studies om dat te bewijzen moeten worden gedaan.”
Andere onderzoekers zeggen dat we al genoeg weten om deze plastic blootstellingen als een bedreiging voor de menselijke gezondheid te beschouwen. “In diermodellen en in epidemiologische studies bij mensen hebben we een correlatie tussen blootstelling aan plastic en bekende gezondheidsgevaren,” zegt Frederick vom Saal, emeritus hoogleraar biologische wetenschappen aan de Universiteit van Missouri.
Hij zegt dat er bewijs is dat plastic en de chemische verontreinigende stoffen die zich eraan binden toxische effecten hebben. “Ze zijn betrokken bij de zwaarlijvigheidsepidemie en bij andere stofwisselingsziekten zoals diabetes en hartziekten, maar ook bij kanker, voortplantingsproblemen en neurale problemen zoals aandachtstekortstoornis,” zegt hij. “Als je kijkt naar de trendlijnen van niet-overdraagbare ziekten over de hele wereld, zie je dat er een correlatie is tussen blootstelling aan deze verontreinigende stoffen.”
Hoewel correlatie geen oorzakelijk verband is, zegt hij, zal het moeilijk zijn om aan directe oorzaak-en-gevolg gegevens te komen. Het zou onethisch zijn om zwangere vrouwen opzettelijk bloot te stellen aan specifieke plastic deeltjes om de biologische effecten te observeren. Dit betekent dat het onderzoek naar microplastics en gezondheid waarschijnlijk altijd correlatief van aard zal zijn of zal worden gebaseerd op dier- en laboratoriummodellen, zegt hij.
Baseerd op de bestaande gegevens, zegt vom Saal dat we genoeg weten om te erkennen dat we moeten veranderen hoe we omgaan met -en ons ontdoen van- plastic. “Veel hiervan is een gevolg van het dumpen van letterlijk miljarden kilo’s plastic in het milieu,” zegt hij.
Uit een onderzoek uit 2017 bleek dat 79% van al het plastic dat mensen hebben geproduceerd op stortplaatsen of in de natuur terecht is gekomen. Alleen al in 2010 werd tot 12 miljoen ton in de oceanen van de wereld gedumpt, ontdekte de studie.
Ironisch genoeg is het volume en de verscheidenheid van plastic-gerelateerde blootstellingen een van de andere grote uitdagingen waarmee onderzoekers worden geconfronteerd wanneer ze proberen aan te tonen dat deze verontreinigende stoffen mensen ziek zouden kunnen maken. “We worden allemaal dagelijks aan zoveel chemicaliën blootgesteld dat als je 30 bent en een zeldzame vorm van kanker krijgt, niemand dat ooit in verband kan brengen met iets waaraan je bent blootgesteld,” zegt Mason. “
Meer van Mason’s onderzoek heeft plastic vervuiling gevonden in kraanwater, bier en zeezout. Terwijl dit alles suggereert dat microplastic blootstelling onvermijdelijk is, zegt Mason dat het de moeite waard is om zich te concentreren op gebotteld water om twee redenen.
Om te beginnen, zegt ze dat de meeste deeltjes die haar studie vond in plastic waterflessen fragmenten bleken te zijn van polypropyleen, wat het type plastic is dat wordt gebruikt om doppen van gebotteld water te maken. “Dit lijkt erop te wijzen dat het bottelen van het water de grootste bijdrage aan het plastic levert”, zegt ze. Bij de deeltjesgrootte die zij en haar collega’s konden detecteren en meten, zat er “ongeveer twee keer zoveel” plastic in flessenwater als in kraanwater of bier, legt ze uit.
“Flessenwater wordt op de markt gebracht alsof het schoner is dan kraanwater, maar talrijke studies tonen aan dat het zeker niet schoner is,” zegt Mason. “Op basis van alle gegevens die we hebben, drink je aanzienlijk minder plastic van kraanwater uit een glas dan wanneer je gebotteld water koopt.”
In een verklaring van Nestlé Waters North America werden onder meer de kwaliteit en veiligheid van hun waterproducten verzekerd. Nestlé: “Tot nu toe hebben onze tests geen microplastics in onze plastic waterflessen boven het sporenniveau aangetoond. Het is in dit stadium niet mogelijk om precies vast te stellen waar dergelijke sporen vandaan komen. We hebben onze expertise gedeeld en werken samen met de wetenschappelijke gemeenschap om meer inzicht te krijgen in dit onderwerp.”
Een andere reden om ons te richten op gebotteld water, zegt Mason, is dat de populariteit ervan een grote bijdrage levert aan het wereldwijde probleem van plasticvervuiling. Volgens sommige schattingen kopen Amerikanen jaarlijks 50 miljoen plastic flessen water.
“Afzien van gebotteld water en plastic tasjes en plastic rietjes is iets basaals dat we allemaal zouden kunnen doen en dat een dramatisch effect kan hebben op de hoeveelheid plastic die in het milieu terechtkomt,” zegt ze.
Het verminderen van de hoeveelheid gebotteld water die we drinken zou ook miljarden besparen voor Amerikaanse consumenten. “Als we de uitgaven aan gebotteld water alleen al in de VS zouden gebruiken voor de waterinfrastructuur,” zegt Mason, “zou elke persoon op deze planeet drie keer zo veel toegang tot schoon water hebben.”
Contacteer ons op [email protected].