Naar mijn mening spannen twee kwaden samen om revisietijd ellendig te maken: het eerste is de stress van naderende examens en het gevoel dat er een overweldigende hoeveelheid informatie te leren valt in een steeds korter wordende periode. Zelfs tijd doorbrengen met vrienden, bedoeld als ontspanning, kan alleen maar een herinnering zijn aan de examens die je samen zult afleggen en het werk dat je zou moeten doen. Het tweede is de verveling; het gevoel van beklemming dat voortkomt uit de wetenschap dat de volgende week, of maand, of zes weken, volledig in het teken zal staan van studeren.
Natuurlijk zijn er dagen dat reviseren eigenlijk best leuk is – als je het gevoel hebt dat je elke dag veel bereikt, de verschillende onderdelen van je vakken in elkaar puzzelt, en eindelijk dingen begrijpt die je maandenlang zijn ontgaan. Maar de meesten van ons hebben net zo vaak slechte dagen, wanneer we een bijzonder moeilijk onderwerp bestuderen, maar langzaam vooruitgang boeken of ons gewoon niet kunnen concentreren. En op die dagen lijken de klassieke studietips totaal overbodig: persoonlijk heb ik me in het verleden ‘moorddadig’ gevoeld als ik het ‘hulpvaardige’ advies kreeg om flash-cards te maken of regelmatig te pauzeren terwijl ik worstelde om het allereerste ding over differentiatie te begrijpen.
Dus hier zijn wat eigenzinnige studietips, nieuwe ideeën om je concentratie en motivatie op te krikken als laatste redmiddel, wanneer alles onmogelijk lijkt en je gevaarlijk dicht bij opgeven bent en de hele middag oude afleveringen van Breaking Bad wilt kijken. Natuurlijk zullen ze niet allemaal voor je werken, maar nieuwe dingen uitproberen kan nooit kwaad, zeker niet als alles verloren lijkt.
Bedenk dat het soms handig kan zijn om op een Britse zomerschool in groepsverband te studeren in plaats van alles in je eentje.
Een oude lerares van mij zwoer bij een heel bijzondere (en naar mijn mening volslagen idiote) studiegewoonte. Ze zei dat als je iets drie keer doorleest, je aan het eind van de derde keer alle informatie die het bevat perfect kent. Voor haar werkte het – ze kon rustig een hoofdstuk uit een studieboek zitten lezen, en dan na de derde keer zo’n beetje elke vraag erover beantwoorden. Voor mij is dit de slechtst mogelijke manier om te reviseren. Mijn concentratievermogen is dat van een bijzonder zwakke goudvis. Ik kan uren zitten en dezelfde tekst wel vijf, zes of zeven keer herlezen, zonder ook maar één keer in me op te nemen wat er staat.
Tuurlijk, mijn ogen dwalen over de woorden, maar mijn gedachten zijn heel ergens anders – denkend aan wat ik ga eten voor de lunch, wat er gisteravond is gebeurd in Made in Chelsea, wat ik nu ga herzien, of zelfs hoe bang ik ben voor het examen. En zelfs als ik erin slaag me de grote lijnen van de passage te herinneren, zijn de volgende dag alle specifieke details volledig verdwenen. Als ik een kans wil hebben om iets in me op te nemen en het langer dan tien minuten te onthouden, moet ik van leren een actief proces maken. Hier zijn enkele ideeën om dit te doen:
Stel jezelf vragen
In vakken als geschiedenis, Engels, godsdienstwetenschappen, psychologie of biologie, waar je lange lappen tekst moet lezen en leren, maak je het leren actief door informatie om te zetten in vragen. Verdeel een tekst in stukken van één pagina, of ongeveer 500 woorden elk, en schrijf voor elk deel vijf vragen op die je zou stellen als je een examinator was die leerlingen op dat deel zou testen. Schrijf vervolgens de antwoorden op. Neem je tijd voor dit proces – je vragen moeten zorgvuldig en goed doordacht zijn, en de belangrijkste elementen van een onderwerp isoleren. Je zou je vragen zelfs op flash cards kunnen zetten, zodat je ze in de toekomst kunt gebruiken.
Leer elkaar
In groepjes van twee, drie of vier verdeel je een onderwerp (of een deel ervan) in delen, ga je elk een deel grondig leren, en kom je dan terug bij elkaar om elkaar te leren wat je hebt geleerd. De ‘leraar’ kan een diavoorstelling en een hand-out voorbereiden, uitleggen hoe je vragen uit het verleden beantwoordt, en de andere leden van de groep vragen om samen enkele vragen door te nemen. Deze manier van reviseren werkt om een paar redenen briljant: ten eerste is het actief, het dwingt je om problemen onder ogen te zien in plaats van ze over te slaan, en informatie om te zetten in een vorm die iemand anders zal begrijpen; ten tweede is het leuk en sociaal, het geeft je een onderbreking van de eenzame beperkingen van je plek in de bibliotheek. Het kan worden aangepast aan vrijwel elk vak: bij economie of geschiedenis kun je elk een essayvraag beantwoorden, een modelantwoord voorbereiden en dat met de groep bespreken; bij een literatuurexamen kun je lezingen en samenvattingen van boeken of gedichten geven; bij wiskunde of een wetenschap kun je een heel onderwerp onderwijzen.
Laat de boeken voor wat ze zijn
Sommige leerlingen doen het buitengewoon goed in examens zonder aantekeningen te maken of zelfs maar hun boeken door te lezen – in plaats daarvan is herziening voor hen een proces van het doornemen van elk oud werkstuk en het beantwoorden van alle vragen daarin. Vervolgens pak je een cijferlijst, lees je de voorbeeldantwoorden door en zoek je uit hoe je hebt gescoord en waar je de fout bent ingegaan. Ik gebruikte deze methode voor vakken als wiskunde en scheikunde. Mijn eerste pogingen waren altijd een totale ramp, met scores in de veertig en vijftig – maar ik vond het verbazingwekkend hoeveel vragen in licht gewijzigde vorm van papier tot papier werden herhaald, en hoeveel ik elke keer vooruitging.
Wat meer is, elke keer als ik de antwoorden op het cijferblad doorlas, leerde ik informatie op dezelfde manier als uit een tekstboek, bouwde vertrouwen op en raakte vertrouwd met de specifieke eisen van het blad – maar het was gemakkelijker om me te concentreren dan wanneer ik aantekeningen had gebruikt, omdat ik altijd de antwoorden daar vergeleek met mijn eigen pogingen. Bovendien is mijn ervaring dat als je ergens over puzzelt en het fout doet, je je waarschijnlijk herinnert hoe je het wel goed moet doen. Natuurlijk is het bij deze manier van reviseren cruciaal om alert te zijn op veranderingen in de syllabus, en er is altijd een risico dat je iets belangrijks mist – maar het is een geweldige manier om de revisie te verlevendigen en kan altijd worden gecombineerd met andere methoden om het grondiger te maken.
N.B. Denk er bij het oefenen aan dat je je houdt aan de hoeveelheid tijd die je tijdens een examen hebt.
Probeer eens iets nieuws
Er zijn tegenwoordig radioprogramma’s en podcasts over bijna alles. Ik heb me voorbereid op mijn Shakespeare-examen op de universiteit door te luisteren naar een heel nuttige podcast op iTunes – en een snelle zoektocht bevestigt dat er nog honderden meer zijn gericht op IB-, A-level- en GCSE-examens. Je hoeft je echter niet te beperken tot podcasts die specifiek voor jouw vak bedoeld zijn – je kunt nieuwe en interessante informatie leren die je cijfer kan verhogen en je examen een voorsprong kan geven door gewoon te zoeken naar een onderwerp waarin je geïnteresseerd bent. Deze downloaden en beluisteren geeft je een frisse kijk op een onderwerp, of een nieuwe manier om het te begrijpen – en bovendien is het een meer bescheiden manier van reviseren – iets wat je kunt doen terwijl je naar school loopt, in de metro zit of ’s avonds ontspant.
Maak iets
Ik ken een student die alles wat ze moest weten over Fotosynthese voor IB Biologie in een briljante (maar ongelooflijk geeky) rap stopte. En een andere student die extravagante en eigenlijk best mooie posters maakte, waarbij ze alle informatie die ze wilde onthouden over de Tweede Wereldoorlog op verschillende delen van een kaart van Europa schreef. Als je bijzonder creatief bent, of goed leert van zien, spreken of doen, kun je dit aanpassen aan hoe jij leert – acroniemen, rijmpjes of posters maken – of zelfs dingen naspelen om ze beter te onthouden.
Probeer eens op een totaal ander tijdstip te werken
Dit is er een voor echt wanhopige tijden, niet om het hele jaar door te gebruiken: zoals je zult zien als je verder leest, is de natuurlijke conclusie bij overmatig gebruik een afdaling naar waanzin.
Als ik een essaycrisis heb, of er komt een examen aan en ik voel me niet voorbereid, dan verander ik mijn routine totaal en sta ik om 3.30 uur op om te werken of te reviseren. Ik heb echt moeite om me ’s avonds te concentreren – ik vind werken na 18.00 uur ellendig en benauwend, en ik weet dat ik dan erg traag en inefficiënt werk. Als ik echter heel vroeg naar bed ga (bijvoorbeeld om 21.00 uur), zijn mijn hersenen verfrist als ik ’s ochtends vroeg wakker word (en als ik een zeer sterke koffie heb gedronken), en kan ik al veel doen voordat de dag goed en wel begonnen is. Bovendien zijn er op dat tijdstip van de dag geen mogelijke afleidingen – niets te doen, niemand om koffie mee te drinken, en op Facebook gaat het nog maar mondjesmaat. Plus het gevoel van intense zelfvoldaanheid dat opstaan en werken terwijl de rest van de wereld slaapt je alleen maar productiever zal maken.
Als je geen ochtendmens bent, werkt deze optie misschien niet voor je – probeer jezelf in plaats daarvan uit te slapen en ’s avonds een paar uur later op te blijven. En haal de tijd die je in bed hebt gemist natuurlijk elders in.
Break it down
Nou, velen van jullie zullen het ongetwijfeld zat zijn om te horen dat je je revisie moet plannen. Persoonlijk houd ik niet zo van studietijdschema’s: mijn ervaring is dat ze onvermijdelijk boven je bureau komen te hangen en je onbekwaamheid bespotten met elke dag dat je verder en verder achterloopt op de doelen die je drie weken geleden hebt gesteld. Maar aan de andere kant, zonder een idee van wanneer alles geleerd zal worden, is het makkelijk om je totaal verloren te voelen bij het reviseren, met een sluipend gevoel dat je dingen misschien niet snel of goed genoeg leert, of dat je misschien iets over het hoofd hebt gezien. Helaas kunnen ze dan een soort noodzakelijk kwaad zijn. Eén tip zorgt er echter voor dat je je tijd bijhoudt en je realiseert dat je onrealistische doelen hebt gesteld, terwijl het ook je motivatie verhoogt en je helpt om die cruciale paar extra uren in de bibliotheek te blijven.
Breek je revisie elke dag op in stukken, bijvoorbeeld minstens tien. Als je een stuk af hebt, geef jezelf dan een kleine beloning: Ik heb een vriend die een zak Maltesers koopt en er na elk blok twee opeet; een ander die een video op YouTube bekijkt; een derde die vijf minuten op Facebook kijkt en een vierde die een paar minuten op een boksbal staat te slaan! Maak er een regel van dat je, voordat je aan het eind van de dag de bibliotheek verlaat, de tien kleine taken die je jezelf hebt opgelegd, moet hebben volbracht.
Plan dagelijkse beweging in groepjes
Het is vervelend, voor degenen onder ons die een middag op de bank met een film verkiezen boven een wandeling of een partijtje tennis, maar het is al honderd keer bewezen: regelmatige beweging bevordert de concentratie. Sterker nog, hele dagen, weken of zelfs maanden in de bibliotheek doorbrengen, werkend aan één enkel doel, zonder afleiding of sociale interactie is zeer slecht voor het moreel, de efficiëntie en de concentratie. Een geweldige manier om het reviseren te onderbreken, wat menselijke gezichten te zien en in beweging te komen is om één keer per dag iets actiefs en leuks te doen met vrienden. Toen ik aan het reviseren was voor mijn IB, ging een groep van ons elke dag voor het eten een uurtje zwemmen. Dit was een geweldige sociale gebeurtenis (en een goede kans om te klagen over al het werk dat we deden!), die ons allemaal iets gaf om onze dagen omheen te plannen, en een kans om buiten te komen en over het algemeen gezond te blijven.