Vraag: Mijn huisarts, die vermoedde dat ik lupus zou kunnen hebben, verwees me door naar een reumatoloog, die fibromyalgie vaststelde. Is het mogelijk om symptomen van lupus te hebben, maar eigenlijk fibromyalgie?
Antwoord: Om erachter te komen of een patiënt lupus, fibromyalgie of beide heeft – wat heel goed mogelijk is – is een grondige anamnese, lichamelijk onderzoek en laboratoriumonderzoek nodig. Het stellen van de diagnose lupus en fibromyalgie kan moeilijk zijn, omdat de aandoeningen een aantal symptomen gemeen hebben.
Bij de anamnese beschrijven fibromyalgiepatiënten meestal vermoeidheid en gegeneraliseerde spierpijn of spierpijn die vaak verergerd wordt door een gebrek aan goede slaap. Lupus-patiënten kunnen ook vermoeidheid en spierpijn hebben, maar de eerste symptomen kunnen bestaan uit uitslag over de wangen en neus die erger wordt in het zonlicht, nierproblemen, ademhalingsmoeilijkheden, of een bloedstolsel, beroerte of hartaanval.
Lichamelijk onderzoek van een persoon met fibromyalgie laat gewrichten zien die normaal bewegen en niet opgezwollen zijn. Wel hebben mensen met fibromyalgie meestal gevoelige plekken boven de spieren, en druk op die plekken veroorzaakt ongemak. Het onderzoek van een persoon met lupus kan gewrichtspijn, stijfheid, zwelling of abnormale beweging aantonen.
In de meeste gevallen leiden de voorgeschiedenis en het lichamelijk onderzoek van de patiënt tot een diagnose; laboratoriumonderzoek bevestigt meestal de diagnose. Een bloedtest die het niveau van antinucleaire antilichamen (ANA) meet, is meestal positief bij mensen die lupus hebben, maar het kan ook positief zijn bij mensen met een gemengde bindweefselziekte, reumatoïde artritis (RA), sclerodermie of het syndroom van Sjögren. Daarom zal een reumatoloog verschillende andere speciale tests uitvoeren om lupus te bevestigen. Bij mensen met fibromyalgie zijn alle bloedtesten meestal normaal.
Een juiste diagnose is belangrijk omdat de behandelingen voor lupus en fibromyalgie verschillend zijn. Als iemand zowel fibromyalgie als lupus heeft, moeten corticosteroïden of DMARD’s (disease-modifying anti-rheumatic drugs), zoals methotrexaat, worden voorgeschreven om lupus-gerelateerde schade aan de inwendige organen te voorkomen. Fysiotherapie en antidepressiva kunnen helpen bij het verbeteren van spierpijn, slaap en stemmingswisselingen die gepaard gaan met fibromyalgie.
Robert Shaw, MD
Rheumatoloog
Westminster, Maryland
Fibromyalgie, Lupus, of beide?