Iedereen die lijdt aan droge huidaandoeningen zoals eczeem of psoriasis heeft waarschijnlijk het woord “ceramiden” gezien op sommige van hun huidverzorgingsproducten – maar wat zijn het eigenlijk? We vroegen topdermatologen om het ons uit te leggen.
Wat zijn ceramiden precies en hoe werken ze?
“Ceramiden zijn een soort vetten, of lipiden, die bijdragen aan de ‘mortel’ die de huidcellen in de opperhuid bij elkaar houdt,” zegt Brendan Camp, M.D., dubbel gecertificeerd dermatoloog en dermatopatholoog bij Medical Dermatology & Cosmetische Chirurgie in New York City. “Ceramiden vormen samen met cholesterol en vrije vetzuren de lipiden in de bovenste laag van de huid, de hoornlaag.” Vertaling: Je lichaam maakt ze van nature aan om je huid gezond te houden. “Ceramiden helpen de huid gehydrateerd te houden door vocht in te sluiten, waardoor de huid er glad en vol uitziet en fijne lijntjes worden geëgaliseerd,” zegt Dr. Camp.
“Zie ze als voegmiddel tussen de tegels van je huidcellen,” illustreert Joshua Zeichner, M.D., directeur van cosmetisch en klinisch onderzoek in de dermatologie van het Mount Sinai Hospital in New York City. Net zoals het voegmiddel de tegels op hun plaats en gestructureerd houdt, helpen ceramiden “een waterdichte afsluiting te vormen op het huidoppervlak, waardoor verlies van hydratatie wordt voorkomen, een gezonde huidbarrière in stand wordt gehouden en irritatie door omgevingsfactoren wordt voorkomen.”
Wat is er aan de hand met ceramide-uitputting?
OK, je huid produceert dus van nature ceramiden – waarom zou je dan ook nog een huidverzorgingsproduct nodig hebben dat dit ingrediënt bevat? Simpel: “Het vermogen van onze huid om de juiste balans van lipiden te produceren en te behouden vermindert met de tijd,” zegt Dr. Camp. Dat betekent dat wat je ook doet, je ceramideproductie zal afnemen naarmate je ouder wordt (triest!), maar ceramide-uitputting kan op elk moment optreden. “Het is goed gedocumenteerd dat ceramiden een tekort hebben bij verschillende huidaandoeningen, waaronder droge huid, eczeem en zelfs acne,” zegt Dr. Zeichner.
Zonder een juiste hoeveelheid ceramiden lijdt de huid. “Als je minder ceramiden in de huid hebt, kan de barrière niet goed werken,” zegt Danusia Wnek, chemicus aan het Good Housekeeping Institute Beauty Lab. “Je hebt een toename in transepidermaal waterverlies en de kans dat irriterende en allergene stoffen de huid binnendringen neemt toe.”
Om de metafoor van de tegels compleet te maken, denk aan wat er gebeurt als het voegmiddel begint af te brokkelen: Je betegelde oppervlak lijdt onder lekkages en beschadigingen, misschien zelfs aantasting. In het geval van huidverzorging, “kan te weinig ceramiden leiden tot een droge huid die te gemakkelijk water verliest en ruw, rood en geïrriteerd wordt,” zegt Dr. Camp. Dit vertaalt zich in breuken en scheuren in de huid die leiden tot een boze, vochtarme huid en het oncomfortabele gevoel dat gepaard gaat met een gecompromitteerde barrière, kwetsbaar voor vervuiling, ruw weer of infecties.
Dus hoe kun je ceramideverlies voorkomen?
Naast natuurlijke veroudering kan je huid ook te maken krijgen met vroegtijdige ceramide-uitputting als je haar niet goed verzorgt. “Ceramideverlies treedt op wanneer we onze huid overbelasten of blootstellen aan extreme omstandigheden,” zegt Dr. Camp.
Dat betekent dat het verkeerde gedrag het verlies van ceramiden in de hand werkt en je een merkbaar oncomfortabel aanvoelende huid bezorgt, lang voordat de natuur dat zou willen. “Overmatig schrobben, gebruik van het verkeerde type zeep, of zelfs extreme weersomstandigheden (bijv. koude, droge lucht) kunnen leiden tot uitputting van ceramiden in de huid,” zegt Dr. Zeichner.
Hier lees je hoe je kunt voorkomen dat je de huid van ceramiden ontdoet:
- “Houd douches aan de korte kant (niet langer dan 10 minuten), gebruik lauw tot warm water, zachte zeep of cleanser,” zegt Dr. Camp.
- Dep de huid na het douchen droog in plaats van te wrijven om te voorkomen dat de huid fysiek geïrriteerd raakt.
- “Breng direct na het douchen vochtinbrengende crème aan wanneer je huid nog een beetje vochtig is, omdat de lotion zal helpen een deel van het vocht in te sluiten,” zegt Dr. Camp.
- Houd een luchtbevochtiger of twee in je huis om droge lucht te bestrijden als je merkt dat je huid droog en jeukerig wordt in de winter.
- Neem een ceramiderijke vochtinbrengende crème op in je huidverzorgingsregime, vooral als je een gevoelige of gecompromitteerde huid hebt. “Ceramiden bevattende producten helpen voorkomen dat er te veel water uit onze huid verdampt,” zegt Dr. Camp. “Ze zijn vooral nuttig bij eczeem-gevoelige patiënten, omdat ceramiden een slecht functionerende huidbarrière kunnen helpen herstellen, wat vaak voorkomt bij eczeem-patiënten.
Moisturizing Cream
Zijn er verschillende soorten ceramiden?
Ja! “Er zijn verschillende soorten ceramiden en ze worden aangeduid met de nummers 1-9,” bevestigt Wnek. Wat is het verschil tussen hen allemaal? “Ceramiden verschillen in de lengte van hun vetzuurketens, de aard van hun sfingoïde basen, en de manieren waarop deze twee entiteiten zijn bevestigd,” zegt Craig A. Kraffert, gecertificeerd dermatoloog en president van Amarte Skin Care.
“Hoewel er verschillen kunnen zijn tussen de ene en de andere in termen van adaptogene eigenschappen, lijken ze op een vergelijkbare manier te werken.” Dat betekent dat de aanwezigheid van ceramiden in je huidverzorging hetzelfde betekent als het om het resultaat gaat.
Wat is het verschil tussen natuurlijke ceramiden en ceramiden die zijn geformuleerd voor huidverzorging?
“Ceramiden zijn vette wassen die worden gesynthetiseerd door zowel planten als dieren,” legt dr. Kraffert, maar de ceramiden die het meest worden aangetroffen in huidverzorging zijn synthetisch (ook wel door de mens gemaakt) en komen niet van dierlijke bronnen, legt Paul Jarrod Frank uit, cosmetisch dermatoloog en Chief Medical Officer en oprichter van PFRANKMD.
Als het gaat om het verschil tussen de natuurlijk voorkomende ceramiden en de synthetische, “is er echt geen groot structureel verschil,” zegt Dr. Frank. In feite zijn deze formules “bio-identiek”, zegt Dr. Kraffert. Gemengd met cholesterol en vetzuur lijkt een synthetische ceramidemix “sterk op de lipidemix in natuurlijk voorkomende ceramidesamenstellingen die in de buitenste lagen van de menselijke opperhuid worden aangetroffen”, aldus Dr. Kraffert. Vertaling: De ceramiden die je in een OTC crème kunt kopen lijken sterk op wat je jonge, gezonde lichaam van nature zou produceren. “Naast de natuurlijke menselijke bio-equivalente ceramiden, vallen ook fytoceramiden (meestal gevonden in gist en planten) en pseudo-ceramiden (ceramide analogen) onder de brede paraplu van huidverzorgingsceramiden,” zegt Dr. Kraffert. Deze op planten gebaseerde producten zijn prima en kunnen extra vocht toevoegen en de huid extra beschermen,” zegt dr. Frank.
Kan iedereen producten met ceramiden gebruiken?
De rijpere huid kan baat hebben bij producten die ceramiden bevatten, en onze deskundigen bevestigen dat ceramiden, omdat het een natuurlijk voorkomende lipide is die in de huid voorkomt, veilig te gebruiken zijn voor alle huidtypen. Producten die worden aangebracht op de huid, zoals serums en crèmes, zorgen voor maximale opname. Gebruik ze alleen of samen met retinoïden, hydroxyzuren en exfolianten om mogelijke irritatie tegen te gaan.
Kan ik gewoon ceramidesupplementen nemen?
Als je je huid niet elke dag met ceramiden wilt insmeren, zijn ceramidesupplementen ook populair geworden – maar onze profs zijn daar niet dol op. “Het is altijd beter om je eigen natuurlijke ceramiden te hebben,” zegt Dr. Frank. Ceramiden kunnen alleen in het lichaam worden geproduceerd “door interne cellulaire machines,” legt Dr. Kraffert uit, en “orale ceramide consumptie heeft waarschijnlijk geen effect op deze intracellulaire biochemische processen,” eraan toevoegend dat er vrijwel “geen sluitende studies zijn die duidelijk huidvoordelen ondersteunen van ceramide consumptie in het spijsverteringsstelsel.”
Dus, sla de pillen maar over: Je kunt je beter houden aan topische toepassing en het eten van een robuust dieet gevuld met natuurlijke ceramiden. “Ceramiden komen van nature voor in onze huid, maar bepaalde voedingsmiddelen bevatten ze ook,” legt Good Housekeeping Institute Registered Dietitian Stefani Sassos, MS, RDN uit. “In het algemeen kun je voor een gezonde huid het beste veel felgekleurde producten eten die rijk zijn aan antioxidanten.” Daarnaast, zegt Dr. Frank, “zal het eten van essentiële vetzuren voor het lichaam ook helpen bij de olieproductie.” Dit zijn de aanbevelingen van onze experts voor rijke voedingsbronnen van natuurlijke ceramiden:
- Sojabonen
- Eieren
- Zuivel
- Bruine rijst
- Zoete aardappelen
- Hitkiem
- Spinach
Zijn ceramiden ook goed voor je haar?
Dat zou kunnen, maar er is niet veel onderzoek dat het een of het ander aantoont. Net als de huid worden ceramiden ook van nature aangetroffen in de schubbenlaag van je haar. Net zoals ceramiden in huidverzorging als bindmiddel fungeren, kunnen ceramiden in haarverzorging helpen om keratine beter te binden en de cuticula dichter bij elkaar te houden, aldus Dr. Kraffert. “In theorie kan dit resulteren in vlakkere en gladdere haarstrengen met een verbeterde glans en zijdezachtheid.”
Dezelfde agressieve omgevingsfactoren en keuzes in levensstijl die ceramiden in de huid uitputten, kunnen ook het haar van ceramiden beroven. Herhaaldelijke blootstelling aan warmtestyling, chemische behandelingen (verven, relaxen of op een andere manier de structuur of porositeit van je haar veranderen) en overmatig reinigen met agressieve shampoos kunnen leiden tot droog, stug haar. Het zou logisch zijn dat het plaatselijk aanbrengen van ceramiden op het haar zou helpen om deze effecten tegen te gaan, maar Dr. Kraffert merkt op dat “de voordelen van ceramide-bevattende haarverzorgingsproducten variëren en niet altijd indrukwekkend zijn.”
Dus als je haar dorstig aanvoelt, kun je je beter wenden tot de top-geteste haarmaskers en leave-in conditioners die super hydraterend bleken te zijn in onze Beauty Lab tests.