Elke keer dat je een lijst samenstelt met de “beste” gitaristen aller tijden – of in dit geval de “meest invloedrijke” – zal de passie op de een of andere manier worden aangewakkerd.
We hebben tenslotte allemaal onze eigen favorieten, of het nu om een bepaalde speler, stijl of tijdperk gaat. Dat wil echter niet zeggen dat zo’n lijst niet gebaseerd kan zijn op een element van objectieve redenering. Tot op zekere hoogte is het bewijs bij ons allemaal te vinden: iedereen die een instrument ter hand neemt, leent op zijn minst een handvol technieken en stilistische tendensen die iemand anders op tafel heeft gelegd. De sleutel is te bepalen welke gitaristen de meeste invloed hebben gehad onder het grote aantal spelers – met andere woorden, wie over de hele linie het meest heeft bijgedragen aan de manier waarop we het instrument benaderen.
Eén ding is zeker: als de volgende musici niet de 12 meest invloedrijke gitaristen aller tijden zijn, dan zijn ze zeker 12 van de meest invloedrijke.
Overigens zijn het allemaal spelers die bij talloze mensen de verbeelding hebben geprikkeld en de vlam hebben aangewakkerd om het instrument op te pakken. Door ze apart te noemen, eren we hun bijdragen en tegelijkertijd herinneren we aan de geweldige gitaarmuziek die we hebben gekoesterd.
ROBERT JOHNSON
Robert Johnson is de grootste bluesgitarist aller tijden en een van de grondleggers van de rock uit het Delta blues tijdperk van voor de tweede wereldoorlog. Terwijl zijn spookachtige en suggestieve teksten zangers in alle genres hebben geïnspireerd, is het zijn virtuoze en innovatieve solo gitaarspel dat hem op deze lijst plaatst.
Drie opnamesessies tussen 1936 en 1937 leverden 29 songs op, waaronder de verifieerbare klassiekers “(I Believe I’ll) Dust My Broom,” “Sweet Home Chicago,” “Walkin’ Blues,” “Love in Vain” en “Crossroad Blues.” Zijn popularisering van cut boogie patronen waren de voorbode van de elektrische Chicago blues en rock and roll, terwijl zijn fretted en slide gitaarlicks zo tijdloos zijn dat ze nog steeds opduiken in de hedendaagse muziek.
De eerste gitaarheld, Johnson had de houding om te gaan met de chops. Zijn tragische dood in 1938 op 27-jarige leeftijd heeft hem tot een icoon gemaakt voor hen die ook rouwen om Jimi Hendrix, Janis Joplin en Jim Morrison.
In de stijl van Robert Johnson:
CHARLIE CHRISTIAN
Toen Charlie Christian in 1939 met Benny Goodman op het podium stond, heeft hij in zijn eentje de elektrische gitaar naar de mainstream gestuwd. Hoewel hij niet de eerste gitarist was die de stekker in het stopcontact stak en geëlektrificeerd speelde, zijn Christian’s optredens als solist op Goodman nummers als “Flying Home” en “Honeysuckle Rose” de eerste momenten dat de elektrische gitaar effectief werd gebruikt als een lead instrument in een Big Band setting.
Het grotere volume en de sustain die versterking bood, bracht de gitaar op gelijke hoogte met gebruikelijke solo-instrumenten als trompet en saxofoon, en Christian’s deelname aan vroege bebop jamsessies naast grootheden als Thelonius Monk en Dizzy Gillespie maakt hem ook een van de grondleggers van het genre.
Treurig genoeg overleed Christian op 26-jarige leeftijd aan tuberculose. Zijn oeuvre inspireerde een generatie jazzgitaargiganten, waaronder Barney Kessel, Herb Ellis, Wes Montgomery, Tal Farlow en Jim Hall.
In de stijl van Charlie Christian:
B.B. KING
Elke gitarist die een snaar buigt of laat trillen om hem te laten zingen, is schatplichtig aan B.B. King. Met invloeden als T-Bone Walker, Charlie Christian en Django Reinhardt zette wijlen de gitarist in 1952 de blueswereld op zijn kop met “3 O’Clock Blues”. Bijna van de ene op de andere dag werd de mondharmonica verdrongen als het belangrijkste solo-instrument in de blues, omdat gitaristen zich haastten om B.B.’s solostijl te imiteren, vooral in Chicago.
In 1970 maakte B.B. de oversteek naar het blanke rockpubliek met “The Thrill Is Gone.” In 1988 herhaalde hij het kunstje bijna toen hij “When Love Comes to Town” opnam met U2. Altijd de nederige student van het instrument, werd B.B. King jazzier en beter dan ooit terwijl zijn leven en carrière doorging tot ver in de nieuwe eeuw. Zijn verlies eerder dit jaar werd diep gevoeld door de muziekgemeenschap en, in het bijzonder, door de gitarist die hij beïnvloedde.
In de stijl van B.B. King:
CHET ATKINS
Chet Atkins maakte vanaf de jaren veertig ontelbare opnames als studiomuzikant en soloartiest. Veel van het sessiewerk dat hij in Nashville opnam en/of produceerde met artiesten als Elvis Presley, Roy Orbison en de Everly Brothers legde de basis voor de vroege rock and roll.
Hoewel Atkins zich in vele stijlen thuis voelde, werd hij het meest geassocieerd met countrymuziek en de akoestische gitaar. Door een combinatie van zijn vingers en een duimstok te gebruiken, creëerde hij zijn kenmerkende “fingerpicking” geluid – een stijl die enigszins was geïnspireerd door collega-gitarist Merle Travis. Atkins nam zelfs een duo-album op met Travis, evenals met andere gerespecteerde gitaristen als Doc Watson, Les Paul, Jerry Reed en Mark Knopfler.
Een gitaarlegende, Atkins werd in 1973 verkozen tot lid van de Country Music Hal of Fame. Zijn muzikale bijdragen inspireerden artiesten variërend van Eric Johnson tot wijlen Lenny Breau. In vrijwel elke high-end muziekwinkel vind je nog steeds Chet Atkins signature model gitaren, die Gibson en Gretsch naar zijn specificaties hebben ontworpen.
In de stijl van Chet Atkins:
CHUCK BERRY
De eerste populaire artiest die zijn eigen materiaal zong, speelde en schreef, Chuck Berry brulde in 1955 de rock and roll binnen met de country two-beat ritmes van “Maybellene” en eiste het genre voor zich op. Zijn invloeden waren vergelijkbaar met die van B.B. King, maar omvatten ook jump blues en country-and-western muziek.
Het waren Berry’s songs uit de late jaren vijftig met gesneden boogie-patronen – zoals “Roll Over Beethoven,” “Johnny B. Goode” en “Carol”- die elektrisch de gitaarambities realiseerden waar Robert Johnson het eerst van droomde. Berry’s toon – te danken aan een Gibson met holle body en een tweed Fender versterker – was rauw en luid. Dit, samen met zijn duckwalk, rinkelende dubbel-stops en liedjes over auto’s en meisjes, greep de jongerenmarkt. Lang en knap, bracht hij de gitaar als het “coole” instrument naar een klaar publiek via optredens op TV en in films, op een manier die de Beatles in het begin van de jaren zestig zouden herhalen.
In de stijl van Chuck Berry:
WES MONTGOMERY
John Leslie “Wes” Montgomery pakte voor het eerst de gitaar op in 1943, op de relatief late leeftijd van 19 jaar. Hij scherpte zijn slag aan door zijn held, Charlie Christian, te imiteren en kreeg zijn eerste betaalde optreden door Christian’s solo’s noot voor noot na te spelen.
In tegenstelling tot Christian gebruikte Montgomery echter zijn duim in plaats van een plectrum om de percussieve, maar toch warme toon te creëren die bij zijn stijl hoorde. (Volgens interviews leerde Wes met zijn duim te spelen omdat dat een zachter geluid creëerde, waarmee hij zijn buren tevreden stelde). Met zijn fenomenale gehoor groeide Wes al snel uit boven zijn invloeden en ontwikkelde een geheel eigen stijl. Zijn gevoel voor melodie, baanbrekend gebruik van octaven in een solo context en ingewikkelde akkoord solo’s – zoals gedemonstreerd in zijn verwoestende interpretaties van standards als “Round Midnight” en “Days of Wine and Roses” – verbreedde het bereik van de gitaar, en duwde het instrument in onontgonnen gebied.
Montgomery overleed in 1968 op het hoogtepunt van zijn carrière. Zijn muzikaliteit heeft een breed scala aan jazzgitaristen geïnspireerd, waaronder George Benson, Joe Diorio en Pat Metheny.
In de stijl van Wes Montgomery:
ERIC CLAPTON
Bluesy Britse kerel Eric Clapton is al een begrip sinds zijn opnamedebuut met de Yardbirds in 1963. Halverwege de jaren zestig vestigden zijn legendarische optredens met John Mayall’s Bluesbreakers en Cream hem als pionier van de moderne elektrische blues- en rockgitaar.
In de jaren zeventig voegden Clapton’s werk met Derek and the Dominos en zijn eerste solo-albums een keur aan meesterwerken als “Layla” en “Lay Down Sally” toe aan het repertoire van de classic rock. In de jaren tachtig werd Clapton’s muziek ook gebruikt in films (The Hit in 1984 en Lethal Weapon in 1987) en commercials (“After Midnight” voor Michelob in 1987), terwijl een reeks albums geproduceerd door Phil Collins Clapton vestigde als een pop/rock icoon.
Na het “unplugged” fenomeen te hebben bepleit in de vroege jaren negentig met zijn MTV Unplugged concert, keerde Clapton terug naar zijn roots met From the Cradle. Sindsdien heeft hij geholpen de blues levend te houden met zijn jaarlijkse driedaagse Crossroads festival, waar zowel Clapton als een groot aantal gevestigde en opkomende bluesgitaristen optreden.
Of het muziekformaat ook is, Eric Clapton heeft altijd zijn briljante, op de blues geïnspireerde gitaarspel op de voorgrond gehouden, waarmee hij mensen als Eddie Van Halen, Steve Lukather, Joe Satriani, Jonny Lang en ontelbare anderen heeft beïnvloed.
In de stijl van Eric Clapton:
JIMI HENDRIX
In zijn begindagen speelde Jimmy James, zoals hij toen werd genoemd, in ritmesecties, als achtergrond van artiesten als Little Richard, B.B. King en Ike and Tina Turner. Pas in 1966, toen hij naar Londen verhuisde en de Experience oprichtte, kon Jimi Hendrix zich helemaal uitleven en kreeg hij de aandacht die hij verdiende met zijn magnifieke gitaarwerk. Alarmerend genoeg was Hendrix vrijwel onbekend in de V.S. totdat hij speelde op het Monterey Pop Festival in 1967 – een legendarisch optreden waarbij hij zijn Fender Stratocaster overgoot met aanstekervloeistof en in brand stak.
Hoewel hij werd beïnvloed door iedereen van B.B. King tot Muddy Waters tot Chuck Berry en Bob Dylan, bevatte Hendrix’ complete artistieke visie elementen van blues, funk, rock, psychedelia en complete chaos. Zijn veelvuldig gebruik van effecten als het wah- en Octavia-pedaal, baanbrekende studio-effecten als “backward” gitaar en flanging, en gebruik van gecontroleerde feedback en de tremolobalk voegden een extra dimensie toe aan zijn muziek.
Hendrix had ook een prachtig subtiele kant, zoals uitgebeeld in nummers als “Little Wing,” “Bold As Love” en “Castles Made of Sand.” Hij stierf op 18 september 1970. Tijdens zijn korte verblijf op deze planeet had hij een diepgaande invloed op muzikanten variërend van Miles Davis tot Eric Johnson tot Stevie Ray Vaughan.
In de stijl van Jimi Hendrix:
JIMMY PAGE
Jimmy Page is een van de ultieme riffmeesters, gitaarorkestratoren en studiorevolutionairen in de rockmuziek. Zijn omvangrijke oeuvre met de Yardbirds en Led Zeppelin vertoont het soort wilde overgave dat vaak met Jimi Hendrix wordt geassocieerd, de passie en het lef van een doorgewinterde bluesman en de gevoeligheid van een folkmuzikant.
Extreem eclectisch, heeft Page een gevarieerd scala aan gitaristische invloeden, waaronder bluesgitaristen Otis Rush, Buddy Guy en Hubert Sumlin, maar ook vroege rockabillygitaristen Cliff Gallup en Scotty Moore. Hij combineerde deze invloeden met een sterke interesse in het occulte en veel van zijn eigen studiovaardigheden om een muzikaal landschap te schilderen in elke Led Zeppelin song. Page’s gebruik van echo-effecten in nummers als “How Many More Times” en “You Shook Me”, bizarre stemmingen in nummers als “Friends” en “Bron-Y-Aur Stomp”, en excursies met een vioolstrijkstok in nummers als “Dazed and Confused” leverden texturen op die in die tijd ongeëvenaard waren.
Hoewel Led Zeppelin in 1980 uit elkaar ging na de dood van drummer John Bonham, zijn ze een paar keer bij elkaar gekomen, het meest recent in 2007 voor een concert ter nagedachtenis aan Ahmet Ertegun, die hen had getekend bij Atlantic en hun carrière had gelanceerd. Page blijft sterk gaan. Nadat hij in 2014 en 2015 de catalogus van de band opnieuw heeft uitgegeven, heeft hij beloofd dat er in 2016 een nieuw project komt. We konden niet gelukkiger zijn, en meer enthousiast om te horen wat hij heeft.
In de stijl van Jimmy Page:
EDDIE VAN HALEN
Geloof het of niet, Eddie Van Halen had zelfs nog nooit rockmuziek gehoord totdat hij met zijn familie in 1967 van Nederland naar Pasadena California verhuisde. Nadat hij Cream had gehoord, verruilde hij al snel piano en drums voor de gitaar. Hij leerde het instrument kennen door de licks van platen van Eric Clapton, Led Zeppelin, Jimi Hendrix en Jeff Beck te plukken. Deze invloeden waren echter slechts een springplank. Eddie was al snel in staat om zijn eigen stempel te drukken op alles wat hij speelde.
Heden ten dage is Van Halen een van de meest invloedrijke en geïmiteerde vernieuwers van de rock. Net zo onvoorspelbaar en flamboyant als Hendrix, heeft Van Halen een onmetelijke impact gehad op de gitaargemeenschap. Halverwege de jaren tachtig inspireerden zijn zelfbeschreven “bruine” geluid, zijn over-the-top technieken (waaronder tappen met twee handen) en zijn revolutionaire trem-bar effecten een generatie aspirant-gitaristen die de met één knop, één volumeknop en Floyd Rose uitgeruste Strat-gitaren kochten die Van Halen beroemd maakte.
Voor een voorproefje van Ed op zijn rokerigst, kijk naar “Eruption”, “Spanish Fly”, “Cathedral” en de intro’s van “Mean Street” en “Little Guitars.”
In de stijl van Eddie Van Halen:
STEVIE RAY VAUGHAN
Stevie Ray Vaughan speelde blues als een bezetene. Vaughan en zijn Fender Stratocaster uit ’59, de perfecte combinatie van chops, smaak, overtuiging, klank en showmanschap, lieten een hele nieuwe generatie luisteraars kennismaken met de blues en, op hun beurt, met Stevie’s eigen invloeden: Albert King, Jimi Hendrix, B.B. King, Otis Rush en Buddy Guy.
In eerste instantie geïnspireerd door zijn oudere broer Jimmie, pakte Stevie al op jonge leeftijd de gitaar op en speelde al in bandjes tegen de tijd dat hij 12 was. Tegen de tijd dat hij zijn legendarische trio Double Trouble vormde in 1980, was Stevie Ray Vaughan al een legende in zijn geboortestad Austin, Texas. Nadat hij Vaughan had horen spelen op het Zwitserse Montreux Jazz Festival, nodigde popicoon David Bowie Stevie uit om mee te spelen op zijn Let’s Dance album. Vaughans carrière nam vanaf dat moment een hoge vlucht.
Zijn eerste solo album, Texas Flood, kwam uit in 1983 en bevatte zinderende vertolkingen van “Testify” en “Texas Flood” en nu klassieke originelen als “Pride and Joy” en “Lenny”. Verschillende andere succesvolle solo albums volgden. Op 27 augustus 190 kwam Vaughan om bij een helikopterongeluk toen hij terugkwam van een optreden dat hij deelde met Eric Clapton, Buddy Guy, Jimmie Vaughan en Robert Cray.
In de stijl van Stevie Ray Vaughan:
YNGWIE J. MALMSTEEN
De uit Zweden geïmporteerde Yngwie J. Malmsteen is gespecialiseerd in wat velen beschouwen als “Bach and Roll”, of neoklassieke rock – een muziekstijl met razend snelle scalaire en arpeggio-sequenties die doen denken aan de virtuoze orgel- en vioolwerken van Bach en Paganini uit de 18e eeuw.
Na een korte tijd in de V.S. te hebben gewerkt met de groepen Steeler en Alcatrazz, vloog Malmsteen zijn oude Zweedse bandleden naar de V.S. om Yngwie J. Malmsteen’s Rising Force te heroprichten. In 1984 bracht hij het titelloze debuut van de band uit.
Yngwie’s duizelingwekkende virtuositeit, zoals blijkt uit het nummer “Far Beyond the Sun”, inspireerde talloze gitaristen om hun alternate-picking en sweep-picking skills te verfijnen. Sommigen gingen zelfs zo ver dat ze hun fretboards gingen schulpen, waarbij ze het hout tussen de frets in een halve maan kerfden, zoals Malmsteen doet, om het spelen met een lichtere aanslag te vergemakkelijken.
De massa-aantrekkingskracht die Yngwie in het midden en het eind van de jaren tachtig onder gitaristen wist te bereiken, opende de markt voor andere brandende shredders als Vinnie Moore, Tony MacAlpine, Paul Gilbert en Jason Becker, onder anderen.
In de stijl van Yngwie Malmsteen:
Recent nieuws