Door: Danni Peck
Updated December 25, 2020
Medically Reviewed By: Whitney White, MS. CMHC, NCC., LPC
Spreek nu met een Board-Certified Psychology Expert. Deze website is eigendom van en wordt beheerd door BetterHelp, die alle vergoedingen ontvangt die verbonden zijn aan het platform.
Bron: rawpixel.com
Wat is conditionering? Dit verwijst naar wanneer één of andere vorm van versterking resulteert in mensen die hun gedragsprocessen zodanig veranderen dat een reactie frequenter of voorspelbaarder wordt. Bij deze vorm van leren gaat het meestal om een van de twee parameters:
- Een bepaalde stimulus of signaal wordt effectiever in het opwekken van een respons.
- Een respons treedt met grotere regelmaat op in een goed gespecificeerde, stabiele omgeving.
Een van de belangrijkste componenten van conditionering is een geconditioneerde stimulus.
Definitie van geconditioneerde stimulus
Een geconditioneerde stimulus is een aangeleerde vervangende stimulus die dezelfde reactie teweegbrengt als een ongeconditioneerde stimulus. Met andere woorden, een geconditioneerde stimulus is een neutrale stimulus die, na verloop van tijd en training, een respons teweegbrengt door herhaaldelijk gekoppeld te worden aan een andere natuurlijk voorkomende stimulus.
Geconditioneerde Stimulus Vs Ongeconditioneerde Stimulus
Om het verschil tussen een geconditioneerde en een ongeconditioneerde stimulus te begrijpen, moeten we eerst de betekenis van stimulus begrijpen. Een stimulus is een externe of interne gebeurtenis, situatie, of agens die een reactie van een persoon uitlokt. Het wordt algemeen begrepen als de oorzaak van de gedragsrespons van een mens of dier.
Het belangrijkste verschil tussen een geconditioneerde stimulus en een ongeconditioneerde stimulus is dat de eerste een product van aangeleerd gedrag is. Ongeconditioneerde stimulus verwijst naar elke stimulus die op natuurlijke en automatische wijze een specifieke reactie teweegbrengt bij mensen of organismen.
Pavlov en geconditioneerde stimulus
Een van de bekendste voorbeelden van een geconditioneerde stimulus is het onderzoek dat werd verricht door de Russische fysioloog Ivan P. Pavlov. Zijn onderzoek naar klassieke conditionering was opmerkelijk omdat het aantoonde hoe associaties konden worden gecreëerd tussen het optreden van de ene gebeurtenis en de verwachting van een andere.
Bron: rawpixel.com
Pavlovs hondenexperimenten
Pavlov ontdekte onbedoeld klassieke conditionering toen hij onderzoek deed naar het maagsysteem van dieren. Hij ontdekte dat honden speeksel produceerden bij het horen of ruiken van voedsel in afwachting van het eten. Deze normale, ongeconditioneerde stimulus wordt verwacht omdat speeksel een sleutelrol speelt bij de vertering van voedsel. Hij merkte ook dat honden onbewust geconditioneerd konden worden om neutrale, ongerelateerde gebeurtenissen te associëren met etenstijd.
In zijn experiment plaatste Pavlov honden in harnassen in een geïsoleerde omgeving. Een etensbak en een apparaat dat de hoeveelheid speekselafscheiding meet, werden in de buurt geplaatst. Hij ontdekte dat de honden begonnen te speekselen wanneer een onderzoeker de deur opende om hen te voeren. Het openen van de deur was een neutrale gebeurtenis, maar de honden begonnen het openen van de deur te associëren met gevoerd worden. Er ontstond dus een geconditioneerde prikkel wanneer de deur openging, en de honden begonnen te watertanden.
Pavlov bleef zijn theorie testen met behulp van verschillende geconditioneerde stimuli, waaronder bellen, metronomen, en zelfs elektrische schokken.
In dezelfde gecontroleerde omgeving liet Pavlov bijvoorbeeld een bel rinkelen vlak voordat een luchtblazer voedselpoeder in de bek van de hond blies. Na verloop van tijd begon alleen al het horen van de bel (geconditioneerde stimulus) de honden te doen watertanden.
Hoe een geconditioneerde stimulus werkt
Er is enige tijd nodig voordat een neutrale stimulus een geconditioneerde stimulus wordt. Deze periode wordt de acquisitiefase genoemd. Gedurende deze tijd leren mensen of dieren de neutrale stimulus te verbinden met de ongeconditioneerde respons. Deze herhaalde verbindingen transformeren de neutrale stimulus in een geconditioneerde stimulus.
Geconditioneerde Stimuli kunnen vervagen of “Uitsterven.”
Als de geconditioneerde stimulus niet langer volgt op de ongeconditioneerde stimulus, zal de geconditioneerde respons vervagen in een proces dat bekend staat als uitsterven. Zodra Pavlov’s honden een specifieke toon associeerden met voedsel, begon hij het geluid te maken maar geen voedsel te geven. Na verloop van tijd, bij het horen van de toon, produceerden de honden minder speeksel in een proces dat bekend staat als “experimentele uitdoving” of het afleren van de associatie.
Als experimentele uitdoving eenmaal plaatsvindt, suggereert Pavlov’s onderzoek dat het niet volledig uit de geest wordt gewist. Door de oorspronkelijke conditionering van tonen en voedsel opnieuw te introduceren, zouden de honden hun geconditioneerde reacties opnieuw opwekken. Dit staat bekend als spontaan herstel.
Geconditioneerde Stimulus Psychologie Definitie en Generalisatie
Een andere interessante bevinding van Pavlov’s experimenten was het vermogen van de honden om de geconditioneerde stimuli te generaliseren naar andere soortgelijke stimuli. Bijvoorbeeld, wanneer een toon werd gebruikt als een geconditioneerde stimulus, kon Pavlov de tonen verschillen en nog steeds dezelfde geconditioneerde respons krijgen. Deze respons was vaak beter wanneer de tonen dichter bij de oorspronkelijke stimulus lagen.
Ook kan een geconditioneerde stimulus een andere stimulus conditioneren. Dit staat bekend als tweede-orde (of hogere-orde conditionering). Bijvoorbeeld, als een hond een blikopener hoort vlak voordat hij gevoerd wordt, zou dit de oorspronkelijke geconditioneerde stimulus zijn. Als de eigenaar de blikopener uit een kastje moet halen voordat hij hem gebruikt, zal de hond uiteindelijk het naar een kastje gaan van de eigenaar associëren met gevoerd worden. Tweede-orde-conditionering is meestal het hoogste niveau van conditionering dat kan worden bereikt. Proberen meer dan twee niveaus van conditionering te gebruiken, blijkt meestal moeilijk of ineffectief.
Conditioned Stimulus is niet alleen voor honden
Spreek nu met een psychologie-expert met een certificaat.
Bron: rawpixel.com
Onze harige vrienden zijn niet de enigen die leren van conditionering. Geconditioneerde stimuli zijn aanwezig in ons dagelijks leven – soms meer dan we ons realiseren. Door de definitie van geconditioneerde stimuli te begrijpen, kunnen we beter begrijpen hoe ze onze denkpatronen en levens vormgeven.
John B. Watson gebruikte Pavlovs bevindingen in het begin van de twintigste eeuw om klassieke conditionering te reproduceren bij een heel jong kind. Dit onethische experiment nam een emotioneel stabiel kind van negen maanden oud en onderwierp hem aan klassieke conditionering om een fobie voor witte pluizige dieren te creëren. Tijdens het “Kleine Albert Experiment,” liet Watson het kind kennis maken met een aantal harige dieren, waaronder een konijn, een hond en een witte rat.
Wanneer “Albert” (niet zijn echte naam) in de buurt van de rat was, maakte Watson harde, onaangename geluiden die Albert verontrustten. Al snel zorgde de geconditioneerde prikkel van het harde geluid ervoor dat Albert bang werd voor de rat. Ook, zonder verdere conditionering, veralgemeende Albert’s angst zich naar andere harige dieren en zelfs naar Watson met een wit harig masker op. Dit experiment had zijn tekortkomingen, en overschreed ethische grenzen die in die tijd niet waren vastgesteld. Het is een krachtige en ongelukkige herinnering aan hoe conditionering iemands gedachten en gedrag kan vormen.
Klassieke conditionering met behulp van een gecontroleerde stimulus is niet alleen voor het laboratorium. Hier zijn een paar voorbeelden van alledaagse geconditioneerde stimuli en hoe ze ons leven beïnvloeden:
Elke avond geniet u misschien graag van uw favoriete televisieshow met een kopje thee. Na verloop van tijd, elke keer als de show begint (geconditioneerde stimulus), krijg je zin in een kopje thee.
Als een ouder thuiskomt van zijn werk, kan hij zijn auto in de garage zetten. De kinderen van de ouder horen dan de garagedeur van binnenuit het huis opengaan. Al snel associëren de kinderen het geluid van de garagedeur (geconditioneerde stimulus) met hun ouder.
Een ouder van een jong kind probeert altijd wat yoga te doen als hun kind een middagdutje doet. Als onderdeel van het middagdutje leest de ouder een paar boeken voor aan zijn kind. Terwijl ze de boekjes lezen (geconditioneerde stimulus), kunnen ze gaan denken aan hun yogaroutine.
Bron: rawpixel.com
Soms kan een enkele, vaak dramatische gebeurtenis, leiden tot het creëren van een geconditioneerde stimulus. Bijvoorbeeld:
Op een dag eet je tijdens een familiepicknick een bord aardappelsalade dat iets te lang was blijven staan. Die avond voelt u zich onwel en wordt u ziek. De aardappelsalade was aanvankelijk een neutrale stimulus, maar door de ziekte wordt het een geconditioneerde stimulus. Telkens als je nu aardappelsalade ziet of ruikt, denk je aan de keer dat je ziek werd van het eten ervan. Dit kan ook worden beschouwd als een psychologische voedselaversie.
Een ander voorbeeld kan als volgt zijn: toen u achteruit een parkeerplaats uitreed (neutrale prikkel), werd uw auto aangereden door een andere auto. Na die ervaring voel je bij het achteruitrijden uit een parkeervak een zweem van hyperwaakzaamheid en angst. Het trauma van het auto-ongeluk maakte van achteruit parkeren een geconditioneerde stimulus.
Hoe klassieke conditionering kan worden gebruikt in therapie en counseling
Onze hersenen zijn geoptimaliseerd om de wereld waar te nemen en erop te reageren met automatische associaties en het afstemmen van patronen. Dit stelt ons in staat om te reageren op manieren waarvan we leren dat ze effectief en normaal zijn. Onze geërfde en aangeleerde denkpatronen stellen ons in staat om snel en onbewust te reageren op stimuli.
Het streven van de hersenen naar efficiëntie kan helaas depressieve, verslavende of traumatische denkpatronen creëren die onze geestelijke gezondheid en ons welzijn beïnvloeden. Door middel van therapie kunnen deze gedachtepatronen worden hersteld of vervangen door gezondere.
Drie manieren waarop conditionering kan helpen met therapie:
- Het veranderen van onze zelfpraat: Woorden hebben alles te maken met associatie. Ze stromen de hele dag eindeloos door ons bewustzijn. Onze zelfvernietigende gedachten en negatieve zelfpraat hebben de macht om ons slechter te laten voelen. Gediplomeerde therapeuten kunnen helpen bij het herstructureren van gedachtenpatronen en zelfpraat om een positievere omgeving in ons hoofd te creëren.
- Het veranderen van hoe we denken over plaatsen: Door ervaringen uit het verleden kunnen plaatsen sterke associaties hebben. Een pijnlijk bezoek aan de tandarts als kind kan ons onbewust in het koude zweet doen uitbreken elke keer dat we zelfs maar denken aan een tandartsafspraak. Therapeuten kunnen helpen de angst te kalmeren door ons de tandarts te laten voorstellen als een positieve ervaring die nodig is voor onze gezondheid. Ook kunnen ze deze gevoelens langzaam ongevoelig maken door conditionering.
- Veranderen van lichamelijke patronen: Ons lichaam reageert fysiek op emoties. Denk aan de laatste keer dat je boos was. Heb je bal je vuisten? Knepen uw tanden? Therapeuten helpen mensen om te gaan met sterke emoties door gebruik te maken van gezonde conditionering. Bijvoorbeeld, zodra een persoon zich realiseert dat ze boos zijn, kan een therapeut hen aanmoedigen om diep adem te halen of tien jumping jacks te doen.
Als je therapeutische zorg hebt overwogen, maar de traditionele omgeving te duur of te onhandig vindt, kunnen online therapeuten helpen. Online therapie is misschien niet het eerste waar je aan denkt als je kijkt naar opties voor therapiesessies, maar het kan je op het juiste spoor zetten. Een studie gepubliceerd in het tijdschrift Clinical Psychology Review merkte op dat online mindfulness-gebaseerde interventies (MBI’s) een grote bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de geestelijke gezondheid, vooral als het gaat om dagelijkse stressoren die de kwaliteit van leven beïnvloeden. Studies in de paper meldden dat tot 92% van de individuen in staat was zich te houden aan de training en praktijk aanbevolen door online MBI’s.
Vooruitgang in telegezondheids technologieën kunnen nu strategieën zoals online MBI’s naar u brengen. Als u online counseling overweegt, overweeg dan om meer te weten te komen over de gekwalificeerde en gelicentieerde therapeuten van BetterHelp. In het gemak van uw huis, kan een ervaren therapeut helpen met conditionering of vele andere bewezen strategieën voor het verbeteren van de geestelijke gezondheid. U bent in staat om elke therapeut te evalueren op basis van uw behoeften, en iemand te selecteren die ervaring en opleiding heeft in uw gebied van zorg. Bovendien kunnen online therapiesessies worden uitgevoerd rond uw drukke schema. Er is geen noodzaak om te proberen om een beschikbare afspraak te vinden tijdens de traditionele kantooruren.
Lees hieronder voor enkele gebruikers getuigenissen van degenen die gekeken in BetterHelp:
“Ashley is geweldig in haar werk, ik had nooit gedacht dat het mogelijk was om zo’n geweldige therapeut te hebben. Ik lijd aan een ernstig trauma en andere aandoeningen waarvan ik dacht dat ze te ernstig waren voor online therapie, als gevolg van de pandemie online is de veiligste optie, dus ik moest de kogel doorbijten en proberen, ongeacht mijn eerdere mislukte pogingen. Ashley heeft in haar eentje de manier veranderd waarop ik tegen online therapie aankijk en tegen therapie in het algemeen, ze is zo deskundig en weet echt waar ze mee bezig is, ze werkt met je samen voor de beste aanpak en ze biedt WARE therapie en zorg. Iedereen is anders, maar voor mij persoonlijk is zij de beste zorg die ik ooit heb ervaren en ik raad haar zeker aan!”
“Raelene Faught heeft me in de korte tijd dat ik bij haar was geholpen om manieren te vinden om mijn woede en emoties onder controle te krijgen en om door alledaagse problemen heen te werken. Ze herinnert me aan mijn grenzen met anderen en moedigt me veel aan in onze berichten over en weer. Ze is ondersteunend en is er wanneer ik moet praten. Ze is er altijd als ik snel iemand nodig heb om mee te praten en reageert zo snel als ze kan.”