-
Grote tekstgrootteGrote tekstgrootteReguliere tekstgrootte
Wat is Autisme Spectrum Stoornis?
Autisme Spectrum Stoornis is een afwijking in de manier waarop iemands hersenen zich ontwikkelen. Mensen met ASS worden ermee geboren en hun problemen beginnen meestal in de eerste paar jaar van hun leven. Ze kunnen problemen hebben met communiceren en met het omgaan met anderen.
Hoe is het om Autisme Spectrum Stoornis te hebben?
Autisme Spectrum Stoornis beïnvloedt verschillende mensen op verschillende manieren. Sommige mensen kunnen niet spreken of leren. Hun gedrag kan vreemd lijken; ze kunnen andere mensen vermijden; ze kunnen lopen en hun lichaam op ongewone manieren bewegen, zoals met hun handen wapperen. Ze kunnen zinnen uit tv-programma’s of films herhalen.
Mensen met minder ernstige ASS zijn in staat om te praten en te leren. Maar ze kunnen moeite hebben met:
- het uiten van gevoelens. Ze kunnen koud en afstandelijk overkomen.
- de gevoelens van anderen te begrijpen. Ze kunnen negeren of verkeerd begrijpen hoe andere mensen zich voelen of gedragen in een situatie.
- het lezen van sociale signalen. Ze begrijpen lichaamstaal of gezichtsuitdrukking misschien niet; ze staan te dichtbij; ze negeren tekenen van verveling of frustratie.
- omgaan met zintuiglijke informatie. Luide geluiden, felle lichten of mensenmassa’s kunnen hen storen.
- omgaan met een nieuwe routine. Het kan moeilijk voor ze zijn om op een andere stoel te gaan zitten of een vervangende leraar te hebben.
Sommigen kunnen supergeconcentreerd raken op één onderwerp of hobby, waarvan sommige ongebruikelijk kunnen zijn (appelsoorten, de Eerste Wereldoorlog).
Wat veroorzaakt Autisme Spectrum Stoornis?
Niemand weet precies wat ASS veroorzaakt. Het heeft waarschijnlijk iets te maken met DNA – de genen die je van je ouders krijgt – en andere zaken, zoals infecties of gifstoffen die de manier waarop de hersenen zich ontwikkelen veranderen. Problemen tijdens de zwangerschap en rond de geboorte verhogen de kans op het krijgen van autisme.
Vaccins veroorzaken geen autisme.
Hoe wordt autisme vastgesteld?
Dokters controleren baby’s en kleine kinderen bij elk controlebezoek op tekenen van autisme. Een ouder kan denken dat er iets mis is en dit aan de dokter vertellen. Misschien is het kind oud genoeg om te praten, maar doet het dat niet. Of een kind lijkt niet geïnteresseerd in mensen of speelt op ongebruikelijke manieren.
Als de arts autisme vermoedt, zal een team van deskundigen (onder wie artsen, een psycholoog, een logopedist, een ergotherapeut en een leraar voor speciaal onderwijs) een kind evalueren.
Hoe wordt autisme behandeld?
Er is geen genezing voor autisme, maar behandeling kan een groot verschil maken. Hoe eerder de behandeling begint, hoe beter. Met therapie kunnen mensen met autisme taal leren, beter worden op school en sociale vaardigheden ontwikkelen. Veel kinderen met ASS zitten in het speciaal onderwijs of krijgen speciale onderwijsvoorzieningen.
Een behandelingsprogramma kan bestaan uit:
- spraaktherapie om te helpen met praten en taalvaardigheden
- arbeidstherapie om te helpen met alledaagse taken, zoals aankleden en spelen
- gedragstherapie om gedrag te verbeteren
- sociale vaardigheidstraining om te helpen met relaties met anderen
- speciaal onderwijs om te helpen met leren
- medicijnen om te helpen met zaken als slaap, opletten en hyperactiviteit
Hoe kan ik een vriend met autisme helpen?
Mensen met ASS hebben een zeer breed scala aan tekenen en symptomen. Sommige mensen met ASS hebben niet het gevoel dat ze een stoornis hebben en willen niet veranderen. Ze zijn trots op wie ze zijn en ze willen geaccepteerd worden, ook al hebben ze misschien andere sterke en zwakke punten dan de meeste andere mensen.
Alle mensen verdienen respect. Maar mensen met ASS kunnen geplaagd, gepest of buitengesloten worden omdat ze anders zijn. Pesten en plagen is nooit de juiste manier om andere mensen te behandelen, maar het kan moeilijk zijn om bevriend te zijn met iemand die ASS heeft.
Mensen met ASS begrijpen vaak geen speelse grappen of sarcasme. Het kan zijn dat je heel duidelijk en feitelijk moet zijn als je communiceert met iemand die ASS heeft.
Probeer geduldig en aardig te zijn. Bedenk hoe moeilijk het voor de persoon met ASS kan zijn om te begrijpen hoe je een vriend kunt zijn. Neem het op voor klasgenoten die worden gepest. Vertel het aan volwassenen, zodat zij kunnen helpen kinderen die gepest worden te beschermen.